Obecna sytuacja związana z wprowadzeniem stanu epidemii, wysiłki Skarbu Państwa jak i obywateli aby sprostać rzeczywistości i zahamować liczbę zachorowań, stanową ogromne wyzwanie dla budżetu zarówno publicznego jak i prywatnego.

Ekonomiści już teraz wskazują, że poniesione wydatki i zwiększenie podaży pieniądza w krótkim czasie doprowadzi do znacznego skoku inflacji, czyli mówiąc prostym językiem do spadku wartości pieniądza.

Już teraz należy więc dokonać przeglądu zawartych umów długoterminowych aby ustalić czy są w nich wprowadzone zapisy powszechnie określane jako klauzule waloryzacyjne.

Klauzula waloryzacyjna jest to możliwość ustalenia przez strony umowy, że pomimo zmieniającej się wartości pieniądza na skutek np. inflacji, utrzymana zostanie siła nabywcza świadczenia pieniężnego. Odbywa się to poprzez odwołanie do wskaźników niepieniężnych. Stosownie do przepisu art. 358(1) § 2 k.c. strony mogą zastrzec w umowie, że wysokość świadczenia pieniężnego zostanie ustalona według innego niż pieniądz miernika wartości.

Nie ma przy tym jednego wzoru czy konieczności stosowania określonego wskaźnika. Jego wybór zależy od stron.

Dzięki dobrze dobranej klauzuli waloryzacyjnej strona oczekująca płatności może ze spokojem obserwować zmiany zachodzące na rynku.

Co prawda ustawodawca założyć możliwość waloryzacji stanowiąc w art. 358(1) §3 i § 4, że w razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie.

Niestety z żądaniem zmiany wysokości lub sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego na podstawie wskazanego wyżej przepisu nie może wystąpić strona prowadząca przedsiębiorstwo, jeżeli świadczenie pozostaje w związku z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa.

Musi ona więc zadbać sama o to by w umowie znalazły się zapisy zabezpieczające jej interesy.

Najczęściej spotykanymi w obrocie klauzulami waloryzacyjnymi są klauzule walutowe, klauzule inflacyjne, klauzule złota, czy też klauzule indeksowe.

Odpowiednio sporządzona umowa pozwala aby przedsiębiorca po prostu poinformował swojego kontrahenta o zmianie wysokości należnego świadczenia, bez konieczności uzyskiwania jego zgody na taką zmianę.

Jeśli potrzebujesz pomocy w tym zakresie, to zadzwoń a prawnicy w Kancelarii FORTUNA pomogą Ci w konstruowaniu odpowiednich zabezpieczeń. Tel.: 58 340 47 63

radca prawny
Andrzej Fortuna