80-433 Gdańsk, ul. Zawiszy Czarnego 6/1 58 340 47 63 Email: kancelaria@fortuna-krp.pl

Impreza integracyjna w czasach pandemii – artykuł trójmiasto.pl

Czy w czasach pandemii możemy odmówić udziału w firmowej imprezie? Sprawa nie jest prosta. Wszystko zależy od tego, jaki jest charakter tego spotkania i czy możemy powołać się… art. 210 § 1 Kodeksu pracy.

– Poinformowano nas, że firma planuje zorganizować w najbliższym czasie spotkanie integracyjne połączone z podsumowaniem wyników. W obecnej sytuacji, czyli w dobie pandemii, obawiam się udziału w takich spotkaniach. Czy mogę odmówić udziału w imprezie integracyjnej?  – pyta czytelniczka.

Na pytanie odpowiada Andrzej Fortuna – radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna.


Kodeks pracy nie odnosi się do spotkań integracyjnych i nie reguluje kwestii ich statusu na tle prawa pracy. Sięgnąć zatem należy do ogólnych regulacji odnoszących się do czasu pracy, czy też poleceń pracodawcy. Nie sposób na tej podstawie każdą imprezę integracyjną traktować jednakowo. Przykładowo, inaczej należy podejść do spotkania towarzyskiego, które pracodawca organizuje poza godzinami pracy – celem budowania czy podtrzymania więzi pomiędzy pracownikami, a inaczej do spotkania merytorycznego, które jedynie pobocznie może wpływać takie relacje – jako że np. połączone jest z wyjazdem poza miejsce wykonywania pracy. W sytuacji jedynie spotkania towarzyskiego, gdy impreza jest organizowana poza godzinami pracy i pracodawca nie wlicza czasu imprezy do czasu pracy – pracownik nie ma obowiązku wzięcia udziału w takim spotkaniu. Pracodawca bowiem nie ma prawa dysponowania czasem wolnym pracownika.

Polecenie uczestnictwa w imprezie integracyjnej wymagałoby potraktowania jej na zasadach ogólnych jako czasu świadczenia pracy, czy jako podróży służbowej – jeśli impreza połączona byłaby z wyjazdem. Tego rodzaju sytuacje z zasady wiążą się z połączeniem spotkania towarzyskiego ze spotkaniem merytorycznym (np. podsumowaniem wyników, spotkaniem wymieniającym doświadczenia osób z różnych oddziałów terenowych pracodawcy itp.).

Należy wskazać, że spotkanie w normalnym czasie pracy zasadniczo jest dla pracowników obligatoryjne – jest to bowiem czas, kiedy pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy. Jeśli pracodawca zamierza zorganizować obowiązkowy wyjazd integracyjny, tzn. gdy wydaje pracownikowi polecenie służbowe udziału w nim – zmuszony jest rozliczyć go jak podróż służbową, a zatem koszty podróży winny być rozliczone na zasadach obowiązujących w stosunku pracy, czas świadczenia pracy na takim wyjeździe traktowany jest jako czas pracy (z uwzględnieniem także regulacji dotyczących ewentualnej pracy w godzinach nadliczbowych), natomiast towarzyskie spotkania po czasie pracy – traktować należy jako dobrowolne, z tym zastrzeżeniem, że jeśli podczas nich jest zapewniony posiłek dla pracownika – pracodawca jest zwolniony z obowiązku zapłaty pracownikowi diety służącej na pokrycie zwiększonych kosztów wyżywienia związanych z jedzeniem poza domem, nawet jeśli pracownik nie skorzysta z tego posiłku. Niemniej, samo polecenie wyjazdu służbowego jest dla pracownika wiążące (chyba, że chodzi o pracownice w ciąży lub pracowników opiekujących się dzieckiem do lat 4).

Powyżej przedstawiono ogólne reguły obowiązujące w stosunkach pracy. Osobno należy natomiast rozważyć aktualną rzeczywistość związaną z zagrożeniem epidemiologicznym. Stosownie do art. 210 §1 Kodeksu pracy: „w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego”. Powstrzymanie się od wykonywania pracy przy zaistnieniu powyższych warunków nie może wiązać się dla pracownika z negatywnymi konsekwencjami dla niego, pracownik zachowuje wówczas także prawo do wynagrodzenia.

Należy jednak podkreślić, że to nie samo subiektywne przekonanie pracownika o zagrożeniu decyduje o możliwości powstrzymania się od pracy, ale obiektywne usprawiedliwienie dla takich przypuszczeń, wsparte okolicznościami sprawy.

Innymi słowy, w świetle przepisów, sama obawa przed zarażeniem nie stanowi podstawy do powstrzymywania się od wykonywania pracy, natomiast prawo powstrzymania się od pracy przysługuje w sytuacji, w której pracownik ma uzasadniony, konkretny powód do przypuszczeń, iż praca w danych okolicznościach stanowi nieuchronne i poważne zagrożenie dla jego zdrowia lub życia. W szczególności będzie tu chodzić o polecenie pracy z osobą, jaka posiada symptomy zakażenia. Jednakże, nie wykluczam, że za usprawiedliwiony powód powstrzymania się od udziału w spotkaniu służbowym zostaną uznane także mniej oczywiste sytuacje – np. gdy spotkanie odbyć ma się w strefie szczególnego zagrożenia i dotyczy dużego grona osób, jakie na co dzień nie współpracują ze sobą, gdy przy tym nie ma możliwości zapewnienia odpowiedniego odstępu pomiędzy pracownikami, a impreza ma charakter bardziej jednak towarzyski niż merytoryczny. Niemniej, powyższe winno być oceniane nie abstrakcyjnie, ale na gruncie konkretnych okoliczności danej sprawy.

Podsumowując powyższe, w pierwszej kolejności należy ustalić, czy spotkanie integracyjne ma charakter spotkania dobrowolnego, czy też wiąże się z poleceniem ze strony pracodawcy co do wzięcia w nim udziału i wliczeniem czasu wykonywania pracy podczas tego spotkania do czasu pracy pracownika. Jeśli zachodzi druga sytuacja – należy rozważyć, czy udział w spotkaniu stwarza dla pracownika bezpośrednie i realne zagrożenie dla zdrowia i jeśli istnieją uzasadnione przesłanki, aby wysnuć taki wniosek – odmowa uczestniczenia w spotkaniu o charakterze merytorycznym będzie usprawiedliwiona w świetle art. 210 § 1 Kodeksu pracy.


Czytaj więcej na:
https://praca.trojmiasto.pl/Impreza-integracyjna-w-czasach-pandemii-n149286.html#tri