1. ZMIANY W PRZEPISACH

Obniżenie wysokości odsetek ustawowych – projekt rozporządzenia

Ministerstwo Sprawiedliwości opracowuje nowy projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych. Zgodnie z aktualnie obowiązującym rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4 grudnia 2008 r. w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych (Dz. U. Nr 220, poz. 1434), wysokość odsetek ustawowych wynosi 13% w stosunku rocznym. Jednakże od czasu wejścia w życie ww. rozporządzenia Rada Polityki Pieniężnej obniżała wysokość podstawowych stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego, które wpływają na wysokość odsetek maksymalnych. Od dnia 9 października 2014 r. stopa kredytu lombardowego wynosi 3%. Ta zmiana powoduje, że maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnych zgodnie z art. 359 § 2¹ kodeksu cywilnego wynosi 12% w stosunku rocznym. Doszło tym samym do sytuacji, gdy, w wyniku działań Rady Polityki Pieniężnej, wysokość odsetek ustawowych przewyższyła wysokość odsetek maksymalnych.

W związku z powyższym, przykładowo, gdy w umowie zawartej po dniu 09 października 2014 r. strony umówią się odnośnie obowiązku zapłaty odsetek kapitałowych w wysokości odsetek ustawowych (obecnie wyższych niż maksymalne wynoszących 13 %), wierzyciel domagać się będzie mógł zapłaty odsetek jedynie na poziomie 12% (odsetki maksymalne), co wynika
z treści przepisu art. art. 359 § 2² kodeksu cywilnego. Ograniczenie to nie dotyczy odsetek
za opóźnienie, ponieważ należą się wierzycielowi z mocy ustawy, a zgodnie z art. 359 § 2¹ kodeksu cywilnego przepisy dotyczące odsetek maksymalnych odnoszą się jedynie do odsetek wynikających z czynności prawnej (czynności jednostronnych, umów, uchwał).

Powyższe uzasadnia potrzebę szybkiej zmiany aktu prawnego regulującego wysokość odsetek   ustawowych. Ministerstwo ogłosiło, że projekt rozporządzenia przewiduje odsetki ustawowe na poziomie 8% w skali roku odpowiadającej stawce odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych obowiązującej od 9 października 2014 roku. Projekt trafił aktualnie do konsultacji publicznych, opiniowania i uzgodnień międzyresortowych.

 

1. Prawo podatkowe

 

Zmiany w zwolnieniach z obowiązku prowadzenia ewidencji za pomocą kasy rejestrującej

W dniu 7 listopada 2014 r. zostało opublikowane Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. 2014 poz. 1544). Nowe przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2015 r.

Przedmiotowa regulacja objęła bezwzględnym obowiązkiem stosowania urządzeń fiskalnych m.in. prawników oferujących swoje usługi osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej oraz rolnikom ryczałtowym, lekarzy, fryzjerów, kosmetologów, mechaników samochodowych oraz podmioty świadczące usługi doradztwa podatkowego. Ww. podmioty stracą możliwość skorzystania ze zwolnienia.

Należy wskazać, iż ww. rozporządzenie zawiera załącznik, który zawiera listę czynności zwolnionych z konieczności ewidencjonowania sprzedaży, na tej liście znaleźli się m.in. notariusze, którzy zobowiązani są do stosowania pełnego rejestru na podstawie ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz.U. 1991 nr 22 poz. 91 z późn zm.). Zwolnienie z obowiązku stosowania kas fiskalnych utrzymano w odniesieniu do tzw. usług sieciowych, np. sprzedaż prądu czy gazu oraz takie usługi jak: pocztowe, telekomunikacyjne, finansowe.

Nowe regulacje w sprawie zwolnień z obowiązku stosowania kasy fiskalnej wprowadzają 2miesięczny okres przejściowy dla podatników, którzy dotychczas korzystali ze zwolnienia, a utracili je w wyniku wejścia w życie rozporządzenia.

Natomiast zwolnienie z obowiązku stosowania kas fiskalnych objęło m.in. dostawę towarów i świadczenie usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Ww. akt prawny zastąpi rozporządzenie z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2012 r. poz. 1382), które traci moc z dniem 31 grudnia 2014 r.

Elektroniczna administracja podatkowa

W dniu 12 listopada 2014 r. opublikowano ustawę z dnia 26 września 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014 poz. 1563 z późn. zm.). Nowelizacja wprowadza zmiany w ustawie  z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361, ze zm.), w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t.: Dz.U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.) oraz w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. 1998r., Nr 144, poz. 930, z późn. zm.).

Założeniem nowelizacji jest usprawnienie wymiany informacji w sprawach podatkowych między administracją podatkową a płatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych oraz od osób prawnych, a także innymi podmiotami obowiązanymi do składania informacji odnośnie dochodów (przychodów) osób fizycznych.

Dla osiągnięcia powyższych założeń nowelizacja przewiduje obowiązek przekazywania administracji podatkowej informacji o dochodach (przychodach) osób fizycznych wyłącznie drogą elektroniczną. Od ww. obowiązku będą zwolnione podmioty, które takie dane sporządzają dla maksymalnie pięciu osób.

Ustawa przewiduje wprowadzenie elektronicznej administracji podatkowej, która umożliwi automatyczną oraz sprawną wymianę informacji podatkowych, ale także umożliwi udostępnienie usługi wstępnie wypełnionych zeznań podatkowych przez administrację podatkową. Podatnik będzie zobowiązany sprawdzić, dodatkowo uzupełnić oraz ostatecznie zatwierdzić zeznanie podatkowe. Na razie takie rozwiązanie zostało przyjęte w odniesieniu do podatników będącymi osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, rozliczających się na formularzach PIT-37. Należy wskazać, iż wstępne wypełnione zeznanie roczne PIT-37 będzie przygotowane na żądanie podatnika i będzie miało wyłącznie charakter propozycji rozliczenia rocznego. Wprowadzane zmiany związane są z Programem Operacyjnym „Innowacyjna Gospodarka”, przyjętym w 2007 r. w ramach wspólnotowej pomocy z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wejdzie w życie 1 stycznia 2015 r. Należy jednak wskazać, iż regulacje normatywne ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu nadanym nowelizacją znajdą zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2014 r.

Zmiany zasad rozliczania należności z tytułu używania samochodu służbowego do celów prywatnych w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych

W dniu 24 listopada 2014r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podpisał uchwaloną w dniu 7 listopada 2014r. ustawę o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej (Dz.U. 2014r., poz. 1662).

Powyższa ustawa w swoim art. 3 pkt 1 przewiduje zmianę ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) w zakresie sposobu rozliczeń związanych z używaniem przez pracowników samochodu służbowego do celów prywatnych – tj. art. 12 ww. ustawy, poprzez wprowadzenie stawek ryczałtowych:

„2a. Wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości:

1) 250 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika do 1600 cm3;

2) 400 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1600 cm3.

2b. W przypadku wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych przez część miesiąca wartość świadczenia ustala się za każdy dzień wykorzystywania samochodu do celów prywatnych w wysokości 1/30 kwot określonych w ust. 2a.

2c. Jeżeli świadczenie przysługujące pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych jest częściowo odpłatne, to przychodem pracownika jest różnica pomiędzy wartością określoną w ust. 2a albo ust. 2b i odpłatnością ponoszoną przez pracownika”.

Opisane powyżej zasady dotyczyć będą wyłącznie osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.

Ustawa w opisanym powyżej zakresie wejdzie w życie w dniu 1 stycznia 2015r.

III.           Dział procesowy

Wniesienie skargi na komornika do niewłaściwego sądu bez wpływu na zachowanie terminu

W dniu 05 listopada 2014 roku Sąd Najwyższy podjął uchwałę w sprawie o sygn. akt
III CZP 73/14:

„Skarga na czynność komornika wniesiona do sądu niewłaściwego miejscowo podlega przekazaniu sądowi właściwemu postanowieniem (art. 200 § 1 k.p.c.); skargę wniesioną do sądu niewłaściwego miejscowo przed upływem przepisanego terminu uważa się za wniesioną z zachowaniem terminu”.

W stanie faktycznym sprawy skarga na czynności komornika została złożona do sądu,
który uznał się za niewłaściwy miejscowo. Procedura przekazanie skargi trwała trzy miesiące, a sąd, który skargę otrzymał, odrzucił ją, uznając ją za wniesioną po terminie.

Skarżąca wniosła zażalenie, powołując się na błędne pouczenie ze strony komornika. Zakwestionowano również formę zarządzenia, w jakiej przekazano skargę innemu sądowi.

W wyniku pytania Sądu rozpoznającego zażalenie, Sąd Najwyższy podjął ww. uchwałę.

1. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Milczenie wykonawcy nie oznacza zgody na przedłużenie terminu związania ofertą

W wyroku z dnia 09 września 2014 roku Krajowa Izba Odwoławcza, sygn. akt KIO 1737/14, orzekła, że brak odpowiedzi wykonawcy na wezwanie zamawiającego dotyczące udzielenia zgody na przedłużenie terminu związania ofertą jest jednoznaczną rezygnacją z dalszego uczestnictwa w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.

W stanie faktycznym sprawy wykonawca nie odpowiedział na wezwanie zamawiającego do wyrażenia zgody na przedłużenie terminu związania ofertą o kolejne 30 dni. W takiej sytuacji zamawiający wykluczył go z przetargu na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2014 roku Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz.U.2013.907 z późn. zm.)

Wykonawca odwołał się do Krajowej Izby Odwoławczej, argumentując, że wykluczenie sprzeczne było z przywołanym przepisem, bowiem nieudzielenie odpowiedzi nie jest jednoznaczne z niewyrażeniem zgody na przedłużenie terminu związania ofertą, a co za tym idzie, nie może skutkować wykluczeniem z postępowania.

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej możliwość przedłużenia terminu związania ofertą jest prawem wykonawcy, a nie jego obowiązkiem. Dlatego też, dla wyrażenia woli o przedłużeniu terminu związania ofertą konieczne jest złożenie przez wykonawcę wyraźnego oświadczenia woli w tym zakresie. Jeżeli natomiast wykonawca nie zamierza wyrazić zgody na przedłużenie tego terminu, może albo złożyć zamawiającemu stosowne oświadczenie woli na piśmie,
albo powstrzymać się od jakichkolwiek działań (milcząca odmowa). Zatem brak odpowiedzi wykonawcy jest jednoznaczną rezygnacją z dalszego uczestnictwa w przetargu.

Sposób obliczenia ceny musi wynikać z zapisów SIWZ

Z wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia z dnia 11 sierpnia 2014 r., sygn. akt KIO 1488/14, KIO 1548/14 wynika, że fakt zamieszczenia informacji o sposobie obliczenia ceny w treści ogłoszenia o zamówieniu, nie zwalnia zamawiającego z obowiązku jasnego i precyzyjnego wskazania w treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (dalej SIWZ) sposobu obliczenia ceny przez wykonawcę.

W stanie faktycznym sprawy zamawiający jedynie w treści ogłoszenia wskazał, w jaki sposób wykonawcy mają sporządzić oferty w zakresie obliczenia ceny, tj. „z uwzględnieniem podziału «wartość usługi sprzątania nie więcej niż 70% wartości zamówienia, wartość usługi transportu wewnątrzszpitalnego nie więcej niż 30% wartości przedmiotu zamówienia»”. Informacja taka
nie została zamieszczona w SIWZ, bowiem zamawiający uznał, że jej powtarzanie jest zbędne.

W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej, sposób obliczenia ceny jest obligatoryjnym elementem treści SIWZ, co wynika wprost z treści przepisu art. 36 ust. 1 pkt 12 ustawy z dnia 29 stycznia 2014 roku Prawo zamówień publicznych (tekst jednolity Dz.U.2013.907 z późn. zm.). Natomiast w omawianym stanie faktycznym w treści SIWZ brak było jakiejkolwiek informacji dla wykonawców o sposobie obliczenia ceny żądanego przez zamawiającego.

Izba uznała za niedopuszczalne zastępowanie wskazania sposobu obliczenia ceny w SIWZ zapisem w treści ogłoszenia.

1. Prawo pracy

Uchwalono ustawę dotyczącą „ozusowania” zleceń oraz wynagrodzeń członków rad nadzorczych

W dniu 23 października 2014 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. W dniu 24 listopada 2014 roku Senat przyjął nowelizację bez poprawek. Trwają prace w celu zakończenia procesu legislacyjnego.

Zmiany w zakresie oskładkowania umów agencyjnych lub umów zlecenia albo innych umów o świadczenie usług, do których zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, dotyczą przede wszystkim uniemożliwienia unikania obowiązków w zakresie opłacania składek poprzez zawieranie dwóch umów (przy czym jednej o bardzo niskim wynagrodzeniu i odprowadzaniu właśnie od niej składek na ubezpieczenia społeczne). Zmiany dotyczą ponadto również kwestii sumowania tytułów ubezpieczenia w przypadku uzyskiwania podstawy wymiaru składek niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Ustawa przewiduje bowiem wprowadzenie do art. 9 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1442) przepisu ust. 2c, który przewiduje, że „Osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 (zleceniobiorca), której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a (minimalnego wynagrodzenia za pracę), spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z innych tytułów. Zasady tej nie stosuje się, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 (zleceniobiorcy), lub z innych tytułów osiąga kwotę określoną w art. 18 ust. 4 pkt 5a (minimalnego wynagrodzenia za pracę)”.

W konsekwencji powyższego zapisu, składki od umów agencyjnych lub umów zlecenia albo innych umów o świadczenie usług, do których zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, w przypadku kumulacji tytułów ubezpieczenia, będą odprowadzane co najmniej od kwoty odpowiadającej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Planowane zmiany przewidują ponadto, iż obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu podlegać będą również osoby pełniące funkcje członków rad nadzorczych. Obecnie członkowie rad nadzorczych od otrzymywanych wynagrodzeń odprowadzali tylko składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Należy podkreślić, iż członkowie rad nadzorczych będą zobowiązani opłacać składki na ubezpieczenie społeczne niezależnie od podlegania ubezpieczeniu z innego tytułu. Podstawą wymiaru składek będzie przychód z tytułu zasiadania w radzie nadzorczej, a płatnikiem będzie podmiot, w którym działa rada. 

Przepisy dotyczące oskładkowania dochodów członków rad nadzorczych mają obowiązywać od 1 stycznia 2015 r. Natomiast te obejmujące ubezpieczeniem emerytalno-rentowym tzw. umowy zlecenia, wejdą w życie 1 stycznia 2016 r. 

 

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy dotyczący maksymalnego okresu zatrudnienia  na podstawie umowy o pracę na czas określony

Trwają prace w zakresie wprowadzenia zmiany przepisów normujących okres zatrudnienia na podstawie umowy na czas określony. Zgodnie z planowaną nowelizacją, okres ten nie będzie mógł przekroczyć 33 miesięcy. Obecnie regulacje normatywne nie przewidują ograniczeń w długości umów na czas określony.

W projekcie nowelizacji postanowiono ograniczyć łączną długość umów na czas określony zawieranych z tym samym pracownikiem do 33 miesięcy przy czym  łączna ilość umów na czas określony zawartych między tymi samymi stronami nie będzie mogła przekroczyć 3. Należy wskazać, iż ww. przypadkach nie będą miały znaczenia przerwy między umowami zawartymi z danym pracodawcą. Przy przekroczeniu tego okresu lub limitu liczby umów, dzień po upływie 33 miesięcy albo od dnia zawarcia czwartej umowy, pracownik będzie traktowany jak zatrudniony na podstawie umowy na czas nieokreślony.

Planowane brzmienie przepisu w tym zakresie: art. 25[1]. § 1. „Okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie takich umów zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech”.

Nowelizacja kodeksu pracy przewiduje ponadto, iż długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony będzie uzależniona od czasu zatrudnienia – tak jak to obecnie ma miejsce w odniesieniu do umów zawartych na czas nieokreślony. Planowane zmiany przewidują, iż w przypadku zatrudnienia u danego pracodawcy przez czas krótszy niż 6 miesięcy, okres wypowiedzenia będzie wynosił 2 tygodnie, natomiast w przypadku zatrudnienia na czas dłuższy niż 6 miesięcy obowiązywać będzie miesięczny okres wypowiedzenia, natomiast w przypadku pracy dłuższej niż 3 lata okres ten wyniesie 3 miesiące.

Zmiany w zakresie podlegania pracowników wstępnym badaniom lekarskim

W dniu 24 listopada 2014r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podpisał uchwaloną w dniu 7 listopada 2014r. ustawę o ułatwieniu wykonywania działalności gospodarczej (Dz.U. 2014r., poz. 1662).

Ustawa ta, określana jako IV ustawa deregulacyjna, ma na celu dalsze ułatwianie prowadzenia działalności gospodarczej, m.in. przez odformalizowanie pewnych procedur.

W tym kierunku zmierza przewidziana ustawą zmiana art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502), dotyczącego badań wstępnych pracowników.

Zmiana przewiduje, że wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby:

1) przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;

2) przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli przedstawią pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.

Zasady te stosuje się odpowiednio w przypadku przyjmowania do pracy osoby pozostającej jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą.

Powyższa zmiana Kodeksu pracy wejdzie w życie w dniu 1 kwietnia 2015r.

1. Prawo Budowlane

Nowe formularze w rejestrach osób posiadających uprawnienia budowlane

Z dniem 19 listopada 2014 r. weszło w życie nowe rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 23 października 2014 r. w sprawie wzorów i sposobu prowadzenia w formie elektronicznej centralnych rejestrów osób posiadających uprawnienia budowlane oraz ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie (Dz. U. z 2014 r.,
poz. 1513).

Rozporządzenie określa nowy wymóg, aby do wniosku o wpis do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane dołączyć, oprócz ostatecznej decyzji o nadaniu uprawnień budowlanych, także wypełniony formularz osobowy.

Do wniosku o wpis do centralnego rejestru ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, złożonego przez właściwy organ samorządu zawodowego wydający decyzję o ukaraniu, dołącza się ostateczną decyzję o ukaraniu w trybie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, wypełniony formularz kary, a także ww. formularz osobowy. Wzór formularzy jest określony w załącznikach do rozporządzenia.

W rozporządzeniu przewidziano także przepisy przejściowe. Zgodnie z § 10 rozporządzenia wnioski o wpis do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane oraz do centralnego rejestru ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, wraz z dokumentami dołączonymi do tych wniosków, złożone w brzmieniu i formie określonej w przepisach dotychczasowych, mogą stanowić podstawę wpisu do tych rejestrów, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie nowego rozporządzenia.

Droga konieczna może być ustanowiona także w przypadku konieczności rozbiórki obiektu budowlanego

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 5 listopada 2014 r., sygn. akt III CZP 74/14, stwierdził, że:

„Jeżeli występują przesłanki przeprowadzenia drogi przewidziane w art. 145 § 2 i  kodeksu cywilnego, droga konieczna może być przeprowadzona przez nieruchomość sąsiednią także wtedy, gdy istnieje konieczność rozbiórki istniejącego na tej nieruchomości budynku – wzniesionego
na podstawie pozwolenia na budowę albo bez takiego pozwolenia, ale którego budowa została zalegalizowana na podstawie art. 49 i nast. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane
(jedn. tekst: Dz.U. z 2014 r., poz. 1409 ze zm.). W postanowieniu o ustanowieniu służebności drogi koniecznej sąd może orzec nakazy lub zakazy niezbędne do urządzenia tej drogi.”

Właściciel nieruchomości niemającej odpowiedniego dostępu do drogi publicznej może zatem żądać ustanowienia służebności drogi koniecznej (przechodu, przejazdu) na sąsiedniej  nieruchomości także wtedy, gdy zapewnienie takiej drogi wymaga wyburzenia obiektu wybudowanego legalnie przez sąsiada.

Oczywiście, w praktyce, takie żądanie powinno być usprawiedliwione okolicznościami sprawy. Nakazanie właścicielom nieruchomości usunięcia przeszkód uniemożliwiających korzystanie
z drogi jak np. płotów czy budynków może nastąpić w postanowieniu o ustanowieniu służebności drogi koniecznej.

Projekt zmian w ustawie o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju opracowało projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. z 2013, poz. 687 j.t). Projekt ustawy został przygotowany w celu usprawnienia przygotowania inwestycji drogowych, szczególnie w kontekście wydatkowania funduszy Unii Europejskiej w latach 2014-2020. Oprócz eliminacji zagrożeń terminowej realizacji zadań, proponowane zmiany przyczynić się mają także do gospodarnego wydatkowania środków publicznych, przedłużając ważność np. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Proponowane w projekcie zmiany dotyczą w szczególności:

• terminów ważności decyzji administracyjnych niezbędnych do uzyskania w toku przygotowania i realizacji inwestycji drogowych tj. wydłużenia terminu ważności decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i pozwoleń wodnoprawnych do 8 lat;
• wprowadzenia możliwości dokonania zmiany decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej bez zmiany decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach;
• doprecyzowania przepisów związanych z uzyskiwaniem i wykonywaniem decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów wskazuje się także, że zmiany w ustawie wyeliminują najczęściej sygnalizowane wątpliwości interpretacyjne utrudniające stosowanie ustawy, zarówno przez inwestorów, jak również przez organy administracji.

Termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów planowany jest na pierwszy kwartał 2015 r.

VII.        Prawo Administracyjne

Należności pieniężne, których egzekucja nie wymaga doręczenia upomnienia – nowe rozporządzenie

Z dniem 1 listopada 2014 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 30 października 2014 r. w sprawie określenia należności pieniężnych, których egzekucja może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia (Dz.U.2014.1494).

Przypadki, gdy egzekucja administracyjna może być wszczęta bez doręczenia upomnienia, zgodnie z nowymi przepisami, to:

• należności pieniężne, w przypadku których, na podstawie przepisów szczególnych,
  przed skierowaniem sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego zobowiązanemu zostało doręczone wezwanie do zapłaty,
• należności pieniężne, których obowiązek uiszczenia powstaje z mocy prawa, a wysokość tych należności została określona w ostatecznym orzeczeniu,
• należności pieniężne wynikające z orzeczeń, którym nadano rygor natychmiastowej wykonalności,
• należności pieniężne, które dochodzone będą w ponownie wszczętej egzekucji administracyjnej,
• należności pieniężne, dochodzone w ramach przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego państw członkowskich UE/EFTA,
• koszty upomnienia i koszty egzekucyjne,
• grzywny w celu przymuszenia,
• odszkodowania orzeczone w sprawach o naprawienie szkód wyrządzonych przez skazanych w mieniu zakładów karnych i aresztów śledczych.

Do dnia 31 grudnia 2015 r. egzekucja administracyjna może być również wszczynana bez uprzedniego doręczenia upomnienia w przypadku, gdy dotyczy:

• grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego w postępowaniu w sprawach o wykroczenia,
• grzywien wymierzonych mandatem karnym i innych należności pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym skarbowym.

Od dnia 1 stycznia 2016 r. wierzyciele ww. grzywien obowiązani będą do doręczenia zobowiązanemu upomnienia przed skierowaniem sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego.

Nadanie przesyłki u operatora pocztowego jest równoznaczne z przekazaniem sprawozdania z odbioru odpadów komunalnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 29 sierpnia 2014 r.,
sygn. akt II SA/Gi 433/14 stwierdził, że „swoiste wyzbycie się posiadania określonego dokumentu po to, by prawnie uprawniony podmiot, któremu dokument powierzono, doręczył go organowi można uznać za tożsame z „przekazaniem” sprawozdania”.

Zgodnie z art 9n ust. 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r., poz. 1399 j.t.), przedsiębiorca zajmujący się odbiorem odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości jest obowiązany do sporządzania kwartalnych sprawozdań, które muszą zostać przekazane wójtowi (burmistrzowi albo prezydentowi) do końca miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczy sprawozdanie.

W przedmiotowej sprawie kwestią sporną było to, czy określony w przepisie zwrot „przekazanie” oznacza moment doręczenia sprawozdania wójtowi, czy wystarczające do spełnienia swojego obowiązku jest terminowe nadanie przesyłki u operatora pocztowego.

Sąd nie podzielił stanowiska przedsiębiorcy uznał, że w przedmiotowej sprawie nie można zastosować przepisu art 57 §5 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego (termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce pocztowego operatora), ponieważ „art. 57 i następne k.p.a. odnoszą się jedynie do terminów proceduralnych, o czym świadczy jednoznacznie, wbrew twierdzeniom skargi, oznaczony w art. 1 zakres przedmiotowy kodeksu („Kodeks postępowania administracyjnego normuje postępowanie….”). Tym samym, przepis ten (a także dalsze, w tym możliwość przywrócenia uchybionego terminu) nie może odnosić się do terminów o charakterze materialnym”

Sąd natomiast uznał, że tak niesprecyzowane określenie jak „przekazanie” nie może być interpretowane w taki sposób, żeby przyjąć, że decydująca jest data wpływu pisma do organu. Sąd wskazuje, że gdyby wolą ustawodawcy było określenie obowiązku doręczenia pisma bezpośrednio organowi, to taka regulacja zawierałaby zwrot „sprawozdanie należy doręczyć w terminie do” albo „sprawozdanie powinno być złożone w siedzibie organu do”. Natomiast „przepisów prawa określających obowiązki obywatela wobec organów Państwa nie można wykładać w ten sposób, by wyprowadzać z nich wnioski co do istnienia obowiązków dalej idących niż wynikające z dosłownego brzmienia przepisu”.

VIII.     PRAWO TELEKOMUNIKACYJNE

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów orzekł, że konkursowe sms-y
nie mogą wprowadzać w błąd

Wyrokiem z dnia 23 października 2014 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów orzekł, w sprawie o sygn. XVII AmA 105/13, iż informacje w postaci wiadomości, zachęcające do wzięcia udziału w konkursie sms-owym muszą w sposób rzetelny, wyraźny i jasny informować o zasadach konkursu, jego organizatorze oraz o kosztach związanych z udziałem w konkursie. Przedmiotowe orzeczenie stanowi potwierdzenie rozstrzygnięcia Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta zapadłego na kanwie konkursu zorganizowanego przez CT Creative Team pt. „Quiz Wiedzowy”.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w roku 2013 zakwestionował treści reklamowe konkursu zorganizowanego przez CT Creative Team – „Quiz Wiedzowy”, które przesyłane były do konsumentów. Konkurs trwał od listopada 2010 r. do grudnia 2011 r. Konsumenci w związku z prowadzonym konkursem otrzymywali sms np. o treści: „I w końcu się udało! Wygrywasz gwarantowaną nagrodę w grze o 100.000zł! Po odbiór odeślij darmowy sms: KASA na nr 8064! WOW! GRATULUJEMY! SMSQuiz.pl” lub „WLASCICIEL NUMERU PROSZONY O PILNE WYSLANIE ZA DARMO 1SMSa o treści KASA na nr 8064 CZEKA NAGRODA GWARANTOWANA w GRZE o 100.000zl!www.SMSQuiz.pl.” W przedmiotowych wiadomościach sms brak było informacji, iż odesłanie sms-a jest równoznaczne z przystąpieniem do konkursu. Należy wskazać, iż konkurs polegał na wysłaniu dodatkowych płatnych smsów – konsument odpowiadał na nadesłane pytania. Dodatkowo należy podkreślić, iż w reklamach brak było informacji o podmiocie będącym organizatorem konkursu oraz cenie poszczególnych sms – ów.

Urząd Konkurencji i Konsumenta za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów nałożył na organizatora konkursu – CT Creative Team – karę w wysokości 141.575,00 zł. Ww. wyrok zapadł na skutek wniesienia odwołania przez organizatora konkursu. Sąd rozpoznający sprawę zgodził się z zarzutami oraz karą nałożoną przez Urząd wskazując, iż sms-y konkursowe
nie mogą wprowadzać konsumentów w błąd.

Obliczanie kosztu netto usługi telekomunikacyjnej wchodzącej w skład usługi powszechnej – nowe rozporządzenie

Z dniem 15 listopada 2014 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 14 października 2014 r. w sprawie sposobu obliczania kosztu netto usługi telekomunikacyjnej wchodzącej w skład usługi powszechnej (Dz.U.2014.1496).

Wprowadzenie nowych przepisów uzasadnione jest ostatnimi nowelizacjami ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 243, ze zm.).

Usługą powszechną jest zestaw usług telekomunikacyjnych, wraz z udogodnieniami dla osób niepełnosprawnych, świadczonych z wykorzystaniem dowolnej technologii, z zachowaniem dobrej jakości i po przystępnej cenie, które powinny być dostępne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 81 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego).

Obliczając koszt netto usługi powszechnej należy uwzględnić koszty bezpośrednio związane ze świadczeniem usługi, przychody ze świadczenia tej usługi oraz korzyści pośrednie związane ze świadczeniem usługi.

1. PRAWO ENERGETYCZNE

Bieg terminu zasiedzenia służebności przesyłu

W dniu 26 listopada 2014 roku Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów podjął, w sprawie o sygn. akt III CZP 45/14, następującą uchwałę:

„Wytoczenie przez właściciela nieruchomości przeciwko posiadaczowi służebności przesyłu, a przed dniem 3 sierpnia 2008 r. przeciwko posiadaczowi służebności gruntowej odpowiadającej treścią służebności przesyłu, powództwa o zasądzenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści tej służebności, nie przerywa biegu jej zasiedzenia.”

Natomiast czynnością przerywającą bieg terminu zasiedzenia jest złożenie wniosku o ustanowienie służebności przesyłu.