Zapraszamy do zapoznania się z nowym Biuletynem opracowanym przez naszych prawników
07.11.2016

MINIMALNA STAWKA GODZINOWA PRZY ZLECENIU

Z dniem 1 stycznia 2017 roku wchodzą w życie przepisy ustawy z 22 lipca 2016 roku o zmianie ustawy o minimalnych wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1265). Wprowadzono minimalne stawki godzinowe dla osób zatrudnionych na podstawie umów zlecenie i o świadczenie usług (regulowanych w art. 734 i 750 kodeksu cywilnego – dalej jednolicie zwanych zleceniem).

W 2017 roku stawka ta wyniesie 13 zł brutto, co roku będzie ona waloryzowana. Ustawodawca wyraźnie zastrzegł, że zleceniobiorca nie będzie miał możliwości zrzeczenia się wynagrodzenia w tak ustalonej stawce. Natomiast wypłacenie zleceniobiorcy wynagrodzenia niższego, niż ustalona przedstawionym aktem prawnym – zostało uczynione wykroczeniem zagrożonym karą grzywny od 1.00,- zł do 30.000,- zł.

Zleceniobiorcą, na gruncie omawianej ustawy, jest przy tym nie tylko osoba nieprowadząca działalności, ale także i przedsiębiorca, jeśli sam nie zatrudnia pracowników ani zleceniobiorców.

Aby nowe przepisy mogły być faktycznie realizowane, w umowach zlecenia strony będą musiały określić sposób potwierdzania liczby godzin realizacji zlecenia. Jeżeli umowa zostaje zawarta w innej formie niż pisemna, elektroniczna czy dokumentowa – zleceniodawca powinien w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej potwierdzić zleceniobiorcy uczynione ustalenia co do potwierdzania ilości przepracowanych godzin. Jeśli powyższe obowiązki nie zostaną spełnione (czyli strony nie ustalą sposobu potwierdzania liczby przepracowanych godzin, albo uczynione np. ustnie ustalania nie zostaną potwierdzone przez zleceniodawcę) – zleceniobiorca przed wypłatą mu wynagrodzenia przedstawia zleceniodawcy informację o ilości przepracowanych godzin – i taka ilość jest brana pod uwagę dla naliczenia wynagrodzenia.

Stąd też niezwykle istotne jest zawarcie stosownych zapisów w umowach zlecenia.

Wynagrodzenie przy umowach zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc – winno być wypłacane co najmniej raz w miesiącu.

Jeśli okaże się, że w danym miesiącu zleceniobiorca miałby otrzymać wartość nieodpowiadającą stawce minimalnego wynagrodzenia za godzinę pracy (w szczególności, gdy w umowie nie określono stawki godzinowej, a jedynie stawkę miesięczną) – niezbędne jest wypłacenie mu stosownego wyrównania.

Powyższe regulacje dotyczące wynagrodzenia, a więc i potwierdzania czasu pracy, nie mają zastosowania do umów zlecenia, jeśli o czasie i miejscu wykonywania usług decyduje wyłącznie zleceniobiorca i przysługuje mu wyłącznie wynagrodzenie prowizyjne.

Ustawodawca przewidział także, że w sytuacji, gdy opisywana ustawa i stawki w niej przewidziane będą miały wpływ na realizację kontraktów, w tym tych zawartych w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych – każda ze stron , do końca obecnego roku, ma prawo zwrócić się do kontrahenta z wnioskiem o zawarcie porozumienia w przedmiocie zmiany wysokości wynagrodzenia. Jeśli do porozumienia nie dojdzie w terminie 30 dni od chwili zawnioskowania o renegocjacje – każda ze stron ma prawo rozwiązania umowy, zasadniczo przy zastosowaniu 2-miesiecznego okresu wypowiedzenia.

INNE ZMIANY W ZAKRESIE MINIMALNEGO WYNAGRODZENIA ZA PRACĘ

Odnotowania także wymaga, że ww. ustawą z 22 lipca 2016 roku o zmianie ustawy o minimalnych wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 1265), usunięto zapis dotyczący możliwości wypłacania wynagrodzenia w wysokości 80 % minimalnego wynagrodzenia za pracę w okresie pierwszego roku pracy danej osoby.

Nadto dodatek za pracę w porze nocnej dodano do katalogu składników wynagrodzenia, które nie są wliczane do wynagrodzenia będącego odnoszonym do minimalnego wynagrodzenia ustalonego ustawą.

transakcje gotówkowe w obrocie gospodarczym – nowy limit kwotowy

Ustawą z dnia 13 kwietnia 2016 r., o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2016 r., poz. 780) wprowadzono nowy limit kwotowy dla transakcji gotówkowych przedsiębiorców. Począwszy od 2017 r., każdą transakcję, której wartość przekraczać będzie 15.000 zł (a nie 15.000 euro – jak obecnie) – przedsiębiorca będzie miał obowiązek realizować za pośrednictwem rachunku płatniczego (art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej).

Co więcej, nowelizacja powyższa obejmuje również ustawy o podatkach CIT i PIT, co wiąże się z tym, iż przedsiębiorca, który nie zastosuje się do powyższego obowiązku, nie będzie mógł zaliczyć sum zapłaconych z naruszeniem limitu gotówkowego do kosztów uzyskania przychodów.

obniżony podatek dochodowy dla niektórych podmiotów

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 19 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych, obniżenie podatku do 15 % dotyczyć będzie dwóch kategorii przedsiębiorców.

Pierwsza grupa obejmować będzie tzw. małych podatników, czyli tych podmiotów, u których wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro (art. 4a pkt 10 ustawy o CIT).

Do grupy drugiej należeć będą przedsiębiorcy, którzy w danym roku dopiero zaczynają swoją działalność. Ci będą mogli stosować 15-procentową stawkę w roku podatkowym, w którym rozpoczęli swoją działalność. Stosowanie nowej, niższej stawki w kolejnych latach podatkowych uzależnione będzie od tego, czy nowopowstałe podmioty zaliczać się będą do kategorii małych podatników.

Z preferencyjnej stawki podatku nie będą jednak mogły skorzystać podatkowe grupy kapitałowe.

Należy jednak zaznaczyć, że wprowadzono różnego rodzaju mechanizmy legislacyjne, mające zapobiegać masowym przekształceniom podmiotów w przedsiębiorców objętych nową stawka CIT. Zgodnie z ustawą z dnia 5 września 2016 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podmioty przekształcone – co do zasady, ale oczywiście z wyjątkami – nie będą mogły skorzystać z nowej stawki CIT w roku przekształcenia ani w kolejnym roku podatkowym.

Nowe unormowania w zakresie dokumentowania cen transferowych

Od 1 stycznia 2017 r. wchodzą w życie nowe regulacje dotyczące dokumentowania cen transferowych – wprowadzone ustawą z dnia 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Zmiany są dość znaczne – między innymi:

· zmieniono definicję podmiotów powiązanych –uznając za takie te, których udział w kapitale innego podmiotu będzie nie mniejszy niż 25 % (a nie 5 % – jak obecnie);

· ustalono różny zakres obowiązków – w zależności od wielkości podmiotu zobowiązanego. Podmioty, których koszty lub przychody nie przekroczyły (w rozumieniu ustawy o rachunkowości) 2.000.000 euro – zwolnieni będą w przeważającym zakresie z obowiązków dokumentacyjnych, większe podmioty – skategoryzowano ustalając dla niż różny zakres obciążeń

· jednakże dokumentacja dla transakcji z podmiotami mającymi siedzibę lub miejsce zamieszkania w tzw. „raju podatkowym” – będzie musiała by c każdorazowo sporządzana przy zdarzeniach i transakcjach których wartość przekracza 20.000 euro.

· Podmioty zobowiązane do sporządzania dokumentacji cen transferowych będą zmuszone składać oświadczenia o sporządzeniu kompletnej dokumentacji do dnia, w którym upływa termin złożenia zeznania podatkowego. Rozszerzono także obowiązki sprawozdawcze.

ORZECZENIE SĄDU NAJWYŻSZEGO – Pracownik może dochodzić dwóch niezależnych roszczeń

W dniu 28 września 2016 r. zapadła istotna uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego (sygn. akt III PZP 3/16). Sąd Najwyższy wskazał, że „Wniesienie przez pracownika odwołania od wypowiedzenia (wystąpienie z roszczeniami z tytułu naruszającego prawo wypowiedzenia umowy o pracę na podstawie art. 45 § 1 k.p.) nie jest warunkiem zasądzenia na jego rzecz odszkodowania z art. 18(3d) k.p. z tytułu dyskryminującej przyczyny wypowiedzenia lub dyskryminującej przyczyny wyboru pracownika do zwolnienia z pracy.”

Powyższe wiąże się z tym, że pracownik będzie mógł budować swoje roszczenia związane z rozwiązaniem z nim umowy o pracę na dwóch niezależnych podstawach prawnych, żądając większych kwot – jeśli wykaże, że rozwiązanie z nim umowy o pracę nie tylko było ogólnie niezgodne z prawem, ale także i naruszało regulacje odnoszące się do równouprawnienia w zatrudnieniu.

Co najistotniejsze, odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę ograniczone jest krótkim terminem, natomiast roszczenia oparte o zakaz dyskryminacji – podlegają ogólnym regułom przedawnienia (w zasadzie okres 3-letni). Dla pracodawców uchwała oznacza zatem większe ryzyko związane z wypowiadaniem przez nich umów o pracę. Pracodawca, będzie bowiem musiał liczyć się z tym, iż w okresie 3 lat od wypowiedzenia stosunku pracy, pracownik będzie mógł wystąpić do pracodawcy z roszczeniem

ORZECZENIE SĄDU NAJWYŻSZEGO W SPRAWIE ODSETEK NALICZANYCH PO OGŁOSZENIU UPADŁOŚCI

W uchwale wydanej w sprawie o sygn. III CZP 113/15 Sąd Najwyższy wskazał, że „Roszczenie o odsetki za okres po ogłoszeniu upadłości może być dochodzone przeciw upadłemu w drodze powództwa nawet przed zakończeniem postępowania upadłościowego.”

Zgodnie z art. 92 ust 1 ustawy Prawo upadłościowe, z masy upadłości mogą być zaspokojone jedynie odsetki naliczone jedynie do dnia ogłoszenia upadłości. Dotychczasowa, w zasadzie jednolita, praktyka oparta na tej regulacji polegała na tym, że na listach wierzytelności umieszczano wierzytelności z odsetkami naliczonymi do dnia ogłoszenia upadłości, a w pozostałym zakresie odsetki nie były naliczane czy dochodzone w trakcie trwania upadłości, albowiem dotychczasowe orzecznictwo nie widziało ku temu podstawy prawnej. W sytuacji, gdy upadłość pozwanego była ogłaszana w toku procesu sądowego, zawieszano całe postępowanie – a ewentualnie podejmowano je tylko gdy na liście wierzytelności dana należność nie została umieszczona.

Komentowana uchwała Sądu Najwyższego powoduje, że – niezależnie od tego, iż na liście wierzytelności w istocie będą umieszczone wierzytelności z odsetkami naliczonymi tylko do dnia upadłości – wierzyciele będą mieli prawo kierować przeciwko upadłemu odrębne pozwy o zapłatę. W razie natomiast ogłoszenia upadłości pozwanego w toku procesu – proces w zakresie roszczeń o odsetki naliczone po ogłoszeniu upadłości w zasadzie winien toczyć się dalej.

Legalnie nabytą licencją można swobodnie rozporządzać

Europejski Trybunał Sprawiedliwości wyrokiem z dnia 12 października 2016 roku orzekł, że wprowadzenie do obrotu w Unii przez uprawnionego z tytułu prawa autorskiego kopii jego programu na nośniku, stanowi pierwszą sprzedaż i takiej sprzedaży towarzyszy udzielenie licencji na nieograniczone używanie wspomnianej kopii. Wobec powyższego ETS uznał za dopuszczalne odsprzedawanie przez pierwotnego, jak i wtórnego nabywcę kopii uzyskanych od uprawnionego z tytułu prawa autorskiego i to mimo postanowień umownych zakazujących dalszego zbywania. Takie postanowienia umowne są w ocenie Trybunału dotknięte sankcją nieważności.

Innymi słowy, osoba, która nabyła legalnie – poprzez uzyskanie licencji – nośnik (np. płytę) z programem komputerowym, może tenże oryginalny nośnik sprzedać wraz z licencją osobie trzeciej – nawet bez zgody autora oprogramowania czy innego uprawnionego.

Jednakże ETS negatywnie odniósł się do sprzedania dalszemu nabywcy kopii zapasowej programu. Kopia zapasowa może być sporządzona przez licencjobiorcę w określonych przypadkach i nie zwiększa ona uprawnień licencjobiorcy (w szczególności nie powinna zwiększać liczby stanowisk programowych). Sprzedaż kopii zapasowej oprogramowania, przy pozostawieniu sobie oprogramowania oryginalnego, czy też inny sposób rozszczepienia i duplikacji uprawnień – jest nielegalny.