Biuletyn - 04.2020 - Kancelaria Radcy Prawnego Fortuna Gdańsk

Biuletyn – 04.2020

Zapraszamy do zapoznania się z nowym Biuletynem opracowanym przez naszych prawników – Biuletyn z 27.04.2020 r.

I. Zmiany w regulacjach

Termin rozliczenia PIT za 2019 r.

Co istotne – ustawa o przeciwdziałaniu COVID-19 nie przesunęła terminu na złożenie zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za 2019 r. Złożenie zeznania po dniu 30 kwietnia 2020 r., nie później jednak niż do dnia 31 maja 2020 r., w dalszym ciągu stanowi wykroczenie skarbowe. Złożenie jednak zeznania po dniu 30 kwietnia 2020 r., ale przed 1 czerwca br. jest równoznaczne z czynnym żalem podatnika, co oznacza, iż nie trzeba składać odrębnego pisma w tej sprawie. Organ nie wszczyna wówczas postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, zaś postępowanie wszczęte umarza.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 23 kwietnia 2020 r. w sprawie zaniechania poboru odsetek za zwłokę od niektórych zaległości podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za 2019 r. w związku z COVID-19, odsetki za zwłokę naliczone od dnia 1 maja 2020 r. do dnia 1 czerwca 2020 r. od zaległości podatkowych z tytułu podatku dochodowego
od osób fizycznych nie będą pobierane.

Zwolnienie ze składek ZUS na 3 miesiące

Tzw. Tarcza Antykryzysowa, a następnie Tarcza Antykryzysowa 2.0., w ramach zwalczania skutków COVID-19 wprowadziły:

zwolnienie mikrofirm, zatrudniających do 9 osób ze składek ZUS na 3 miesiące (marzec – maj) – zarówno za przedsiębiorcę, jak i jego pracowników. Zwolnienie dotyczy przedsiębiorców, którzy prowadzili działalność przed 1 lutego 2020 r. i na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosili do ubezpieczenia mniej niż 10 osób, przedsiębiorców, którzy prowadzili działalność w okresie od dnia 1 lutego b.r. do dnia 29 lutego b.r. i na dzień 31 marca 2020 r. zgłosili do ubezpieczenia mniej niż 10 osób oraz przedsiębiorców, którzy prowadzili działalność w okresie od 1 marca do 31 marca b.r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r. zgłosili do ubezpieczenia mniej niż 10 ubezpieczonych,
zwolnienie ze składek ZUS na 3 miesiące (marzec – maj) samozatrudnionych, których przychód nie przekracza 15 681 zł, opłacających składki wyłącznie za siebie, którzy wykonywali działalność przed 1 kwietnia 2020 r.
zwolnienie z opłacania składek za 3 miesiące (marzec – maj) przedsiębiorców zatrudniających od 10 do 49 osób, którzy prowadzili działalność przed dniem 1 lutego br. i na dzień 29 lutego b.r. zgłosili do ubezpieczenia od 10 do 49 osób, którzy prowadzili działalność w okresie od dnia 1 lutego b.r. do dnia 29 lutego b.r. i na dzień 31 marca 2020 r. zgłosili do ubezpieczenia od 10 do 49 osób oraz przedsiębiorców, którzy prowadzili działalność w okresie od 1 marca do 31 marca b.r. i na dzień 30 kwietnia 2020 r. zgłosili do ubezpieczenia od 10 do 49 osób,
zwolnienie z opłacania składek za 3 miesiące (marzec – maj) płatników będących spółdzielnią socjalną. zgłoszoną jako płatnik składek przed dniem 1 kwietnia 2020 r., bez względu na liczbę zatrudnionych,
Nie będą mogli skorzystać z niego przedsiębiorcy, którzy w grudniu 2019 r. znajdowali się w trudnej sytuacji i nie regulowali należności, w tym składek ZUS, a także płatnicy, którzy korzystają z Ulgi na start.

Płatnicy składek, którzy mają trudności w terminowym opłaceniu składek w następstwie COVID-19, mogą złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o odstąpienie od pobierania odsetek za zwłokę od składek za okres od stycznia 2020 r., gdy składki zostały opłacone, ale po ustawowym terminie płatności oraz gdy nie zostały jeszcze opłacone, a upłynął już ich termin płatności.

Projekt tarczy antykryzysowej 3.0. przewiduje zmiany w zakresie zwolnień z opłacania składek poprzez rozszerzenie kręgu podmiotów, mogących skorzystać ze zwolnienia. Rozpoczęły się prace nad ustawą.

Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników oraz zmiany w czasie pracy pracowników

Tarczą antykryzysową wprowadzono również zmiany dotyczące pracowników i pracodawców. Pracodawca może ubiegać się o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników do określonej wysokości, po spełnieniu ustawowych przesłanek. Dofinansowanie może być przyznane od miesiąca złożenia wniosku.

Pracodawca ma możliwość obniżenia wymiaru czasu pracy pracownika o 20 %, nie więcej niż do 0,5 etatu w przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy przedsiębiorcy w związku ze spadkiem obrotów gospodarczych na skutek epidemii. Możliwe jest także uelastycznienie czasu pracy pracowników – istnieje możliwość skrócenia dobowego czasu nieprzerwanego odpoczynku
dla pracownika z 11 do 8 godzin (z gwarancją oddania pracownikowi równoważnego odpoczynku w okresie 8 tygodni), a tygodniowego czasu takiego odpoczynku – z 35 do 32 godzin.

W związku ze zmianami dokonanymi na mocy Tarczy Antykryzysowej 2.0. pracodawcy nie będą mieli obowiązku utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową po okresie otrzymania dofinansowania.

Zgodnie z projektem ustawy o tarczy antykryzysowej 3.0., o dofinansowanie nie będą mogły ubiegać się państwowe osoby prawne.

Pożyczka dla mikroprzedsiębiorców

W ramach pakietu ustaw o przeciwdziałaniu COVID-19 wprowadzono możliwość ubiegania się przez mikroprzedsiębiorców o udzielenie jednorazowej niskooprocentowanej pożyczki w kwocie 5.000 zł na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. O pożyczkę mogą ubiegać się również mikroprzedsiębiorcy niezatrudniający pracowników.

Na wniosek mikroprzedsiębiorcy pożyczka będzie podlegała umorzeniu, jeśli przedsiębiorca będzie prowadził działalność przez 3 miesiące od dnia udzielenia pożyczki.

Pomoc będzie udzielana nie później niż do 31 grudnia 2020 r.

Świadczenie postojowe dla przedsiębiorców oraz osób wykonujących umowy cywilnoprawne

Pakiet ustaw składających się na tzw. Tarczę Antykryzysową oraz Tarczę Antykryzysową 2.0. wprowadza również świadczenia postojowe w kwocie do ok. 2 tys. zł dla zleceniobiorców i samozatrudnionych. Warunkiem uzyskania świadczenia jest – w przypadku osób na umowach cywilnoprawnych – aby przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku nie przekraczał 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłoszonego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z FUS obowiązującego na dzień złożenia wniosku. Warunkiem jest, aby umowa była zawarta przed 1 kwietnia 2020 r.

W przypadku samozatrudnionych, świadczenie co do zasady wynosi 2080 zł. Warunkiem uzyskania świadczenia jest jednak to, aby przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku nie przekroczył 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłoszonego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z FUS obowiązującego na dzień złożenia wniosku. Wymóg granicznej kwoty przychodu nie obowiązuje w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą, którym świadczenie będzie przyznawane po raz pierwszy. Warunkiem jest rozpoczęcie działalności przed 1 lutego 2020 r.

Zgodnie z projektem tzw. tarczy antykryzysowej 3.0. warunkiem przyznania świadczenia postojowego ma być rozpoczęcie działalności przed 1 kwietnia b.r., nie zaś jak dotychczas – przed 1 lutego b.r.

Przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku musi spaść o co najmniej 15% w stosunku do miesiąca poprzedniego. Świadczenie przysługuje również samozatrudnionym, którzy zawiesili działalność po 31 stycznia 2020 r.

Świadczenie postojowe dla przedsiębiorców oraz osób wykonujących umowy cywilnoprawne może być wypłacane nie więcej niż trzy razy, na podstawie oświadczenia, że sytuacja materialna wykazana we wcześniejszym wniosku nie uległa poprawie. Kolejne świadczenie będzie mogło zostać wypłacone nie wcześniej niż w miesiącu następującym po miesiącu wypłaty wcześniej przyznanego świadczenia postojowego.

Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju

W ramach Tarczy Antykryzysowej Polski Fundusz Rozwoju uruchomił program pomocowy skierowany do przedsiębiorstw, dotkniętych skutkami pandemii.

Na program składają się:

Tarcza Finansowa dla Mikrofirm skierowana do przedsiębiorstw zatrudniających od 1 do 9 pracowników, jakich roczny obrót lub suma bilansowa nie przekracza 2 mln euro, a które zanotowały spadek przychodów, w związku z epidemią, o co najmniej 25% w dowolnym miesiącu po 1 lutego 2020 r., w porównaniu do poprzedniego miesiąca
lub analogicznego miesiąca w 2019 r.
Tarcza Finansowa dla Małych i Średnich Firm – dla przedsiębiorstw, jakie zatrudniają od 10 do 249 pracowników, a których roczny obrót nie przekracza 50 mln euro lub suma bilansowa nie przekracza 43 mln euro i które zanotowały co najmniej 25% spadek przychodów, analogicznie do mikrofirm,
Tarcza Finansowa dla Dużych Firm skierowana do przedsiębiorstw, które zatrudniają od 250 pracowników.

Aby uzyskać finansowanie należy spełnić poniższe warunki:

prowadzić działalność w dniu 31 grudnia 2019 r.,
nie zalegać z płatnościami podatków i składek na ubezpieczenia społeczne na dzień 29 lutego 2020 r. lub na dzień udzielenia finansowania,
beneficjenci rzeczywiści firm muszą posiadać rezydencję podatkową w Polsce i rozliczać podatki za ostatnie 2 lata obrotowe na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Na stronie rządowej uruchomiony został specjalny Serwis o Tarczy Antykryzysowej.

Od dnia 29 kwietnia 2020 r. od godz. 18:00 Mikrofirmy oraz Małe i Średnie Firmy mogą składać wnioski w systemach bankowości elektronicznej. Nadal trwa oczekiwanie na uruchomienie programu dla Dużych Firm.

Więcej informacji można znaleźć pod adresami: https://www.gov.pl/web/koronawirus/rusza-serwis-o-tarczy-antykryzysowej oraz https://www.gov.pl/web/tarczaantykryzysowa

Zawieszenie biegu terminów

W wyniku wprowadzonych zmian w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 co do zasady nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu – bieg terminów procesowych i sądowych w:

1) postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych,
2) postępowaniach egzekucyjnych,
3) postępowaniach karnych,
4) postępowaniach karnych skarbowych,
5) postępowaniach w sprawach o wykroczenia,
6) postępowaniach administracyjnych,
7) postępowaniach i kontrolach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,
8) kontrolach celno-skarbowych,
9) postępowaniach w sprawach, o których mowa w art. 15f ust. 9 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 847 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 284),
10) innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw.

Regulacja ta nie ma zastosowania do terminów związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Zgodnie z projektem tzw. tarczy antykryzysowej 3.0. regulacja dotycząca zawieszenia biegu terminów ma zostać uchylona. Terminy, których bieg się nie rozpoczął na mocy dotychczasowej regulacji, rozpoczną swój bieg po upływie 7 dni od dnia wejścia w życie tarczy antykryzysowej 3.0., zaś terminy, których bieg uległ zawieszeniu na podstawie dotychczasowej regulacji, będą biegły dalej po upływie 7 dni od dnia wejście w życie tarczy antykryzysowej 3.0. Należy zaznaczyć, że prace nad ustawą dopiero się rozpoczęły.

Obowiązek zgłaszania umów o dzieło do rejestru ZUS od 01 stycznia 2021 r.

Art. 22 ustawy nowelizującej ustawę COVID-19 wprowadził zmianę, na mocy której od dnia 01 stycznia 2021 r. płatnik składek bądź osoba zlecająca dzieło osobie, z którą nie pozostaje w stosunku pracy, będzie musiała informować Zakład Ubezpieczeń Społecznych o zawarciu każdej umowy w terminie 7 dni od jej zawarcia. Informacje o tych umowach będą ewidencjonowane na koncie płatnika składek. Wzór informacji o zawartych umowach będzie określony przez Ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w drodze rozporządzenia. Minister właściwy ds. finansów publicznych i organy Krajowej Administracji Skarbowe będą mogły żądać udostępnienia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych danych dotyczących tych umów.

Zmiany w zakresie zamówień publicznych, w związku z przeciwdziałaniem COVID-19

Na mocy Tarczy antykryzysowej rozszerzono wyłączenie obowiązku stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych do zamówień na usługi lub dostawy niezbędne do przeciwdziałania COVID-19, w miejsce dotychczasowych zamówień na towary i usługi.

Dopuszczona została, po spełnieniu przesłanek określonych w ustawie, możliwość zmian dotyczących realizacji umów – terminu wykonania umowy lub jej części, czasowego zawieszenia wykonywania umowy lub jej części, zmiany sposobu wykonywania dostaw, usług lub robót budowlanych bądź zmiany zakresu świadczenia wykonawcy, a tym samym – adekwatnej zmiany wynagrodzenia wykonawcy.

Przegląd techniczny kas fiskalnych można przełożyć

Ministerstwo Finansów, powołując się na ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych wskazuje, że podatnikom przysługuje uprawnienie do złożenia wniosku kierowanego do naczelnika właściwego urzędu skarbowego w przedmiocie odroczenia terminu przeglądu technicznego kasy fiskalnej do lipca 2020 r. Warunkiem jest jednak, aby taki wniosek został złożony przez podatnika jeszcze przed terminem przeglądu technicznego kasy.

Możliwość wydawania paragonów w formie elektronicznej

Na mocy przepisów wchodzących w skład tzw. tarczy antykryzysowej wprowadzono zmiany w zakresie wydawania paragonów przez posiadaczy kas online. Sprzedawca może wystawić i wydać paragon lub fakturę w postaci papierowej bądź w postaci elektronicznej – za zgodą nabywcy i w ustalony z nim sposób. Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących doprecyzowuje zasady wydawania paragonów w formie elektronicznej. Zgoda nabywcy może być wyrażona w dowolny sposób. Obowiązkiem podatnika jest przeszkolenie osoby prowadzącej ewidencję, która następnie zobowiązania będzie do złożenia oświadczenia o zapoznaniu się z zasadami prowadzenia ewidencji oraz skutkami i konsekwencjami ich nieprzestrzegania.

Przesunięcie terminu nowego JPK_VAT do dnia 01 lipca 2020 r.

Nowy jednolity plik kontrolny będzie składał się z ewidencji VAT i deklaracji VAT. Należy wysyłać go w formie elektronicznej do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. W przypadku podatników rozliczających się kwartalnie przez pierwsze 2 miesiące wypełniana będzie część ewidencyjna, zaś w trzecim miesiącu część ewidencyjna oraz część deklaracyjna za cały kwartał. JPK_VAT będzie podpisywany podpisem kwalifikowanym, profilem zaufanym bądź danymi autoryzującymi.

W związku z zaistniałą sytuacją epidemiologiczną, obowiązek składania nowych dokumentów dla dużych przedsiębiorców został przesunięty z 01 kwietnia 2020 r. na dzień 01 lipca 2020 r. Od dnia 01 lipca 2020 r. nie będzie możliwości składania deklaracji VAT – 7 i VAT – 7K w inny sposób. Do pozostałych deklaracji zastosowanie będą miały dotychczasowe przepisy.

Nowa matryca stawek podatku VAT od 01 lipca 2020 r.

W związku z obowiązującym stanem epidemii Ministerstwo Finansów zdecydowało o przesunięciu terminu obowiązywania nowej matrycy stawek podatku VAT do dnia 01 lipca 2020 r. Na mocy wprowadzonej zmiany, do dnia 30 czerwca 2020 r. zastosowanie będą miały dotychczasowe przepisy o VAT, Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług, a wydane do dnia 30 czerwca 2020 r. wiążące informacje stawkowe – będą obowiązywały w stosunku do czynności wykonywanych od 01 lipca 2020 r.

Możliwość odliczenia darowizny na rzecz walki z epidemią od podstawy opodatkowania

Możliwe jest odliczenie od podstawy opodatkowania darowizn przekazanych na cele walki z epidemią podmiotom świadczącym usługi medyczne (placówki można znaleźć w wykazach oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia), Agencji Rezerw Materiałowych oraz Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych. Dla darowizn dokonanych do dnia 30 kwietnia 2020 r. możliwe jest odliczenie 200% wartości darowizny, w maju 2020 r. –150% wartości darowizny, zaś w przypadku darowizn przekazanych od dnia 01 maja 2020 r. do 30 września 2020 r. – 100% wartości darowizny. Odliczenia mogą być dokonywane z zaliczek bieżących.

0 % stawka VAT dla darowizn na rzecz podmiotów świadczących usługi medyczne, Agencji Rezerw Materiałowych oraz Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych

W okresie od dnia 01 lutego 2020 r. do dnia 31 sierpnia 2020 r. dla darowizn m.in. wyrobów medycznych, produktów leczniczych czy określonych środków ochrony osobistej na rzecz powyższych podmiotów obowiązuje 0 % stawka podatku VAT. Dla jej zastosowania konieczne jest zawarcie pisemnej umowy darowizny, z uwzględnieniem w jej treści, że darowane produkty zostaną wykorzystane w celu walki z epidemią.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych nabytych w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem epidemii COVID-19

Dla podatników podatku dochodowego prowadzących działalność gospodarczą wprowadzona została możliwość dokonania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego z tytułu nabycia w 2020 r. środków trwałych do produkcji towarów przeznaczonych do przeciwdziałania epidemii koronawirusa, m.in. do produkcji środków ochrony osobistej, respiratorów czy środków odkażających.

Zawieszenie obowiązku raportowania schematów podatkowych

W ramach tzw. tarczy antykryzysowej zawieszony został obowiązek raportowania schematów podatkowych krajowych oraz transgranicznych. Wszystkie terminy związane z przekazywaniem informacji o schemacie podatkowym nie rozpoczynają się, a rozpoczęte ulegają zawieszeniu
od dnia 31 marca 2020 r. do odwołania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii COVID-19, nie dłużej niż do 30 czerwca 2020 r.

Zdalne zwolnienia lekarskie

W ramach tzw. tarczy antykryzysowej zmienione zostały przepisy dotyczące wystawiania zwolnień lekarskich. Na mocy wprowadzonych zmian możliwe jest wystawienie zwolnienia w drodze tzw. telemedycyny. Lekarz może zatem wystawić zwolnienie za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, bez przeprowadzenia osobistego badania pacjenta.

Badania wstępne i kontrolne w czasie epidemii mogą być wykonane nie tylko
przez lekarza medycyny pracy

Z uwagi na stan epidemii, wprowadzono regulacje, które umożliwiają wydanie orzeczenia o zdolności do pracy przez innego lekarza, niż lekarz medycyny pracy – jeśli ten jest niedostępny. Orzeczenie będzie ważne 30 dni od dnia odwołania stanu epidemii. Co istotne, badanie oraz wydanie orzeczenia może odbyć się w formie zdalnej.

Zmiany we wnioskach o wydanie dowodu osobistego

Na mocy ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw, wprowadzone zostały zmiany dotyczące wniosków o uzyskanie dowodu osobistego:

we wniosku o wydanie dowodu osobistego można wyrazić zgodę na umieszczenie swoich danych w rejestrze danych kontaktowych (RDK), prowadzonym przez ministra cyfryzacji, by umożliwić urzędowi komunikację z obywatelem,
można złożyć wniosek o wydanie nowego dowodu osobistego z powodu nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych, tzw. kradzieży tożsamości,
pojawił się nowy formularz zgłoszeniowy w sprawach kradzieży tożsamości.

II. Orzecznictwo

Odpowiedzialność odszkodowawcza biegłego za wyrok wydany na podstawie wadliwej opinii

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 29 listopada 2019 r. sygn. akt V ACa 266/18

Sprawa dotyczyła zlecenia firmie budowlanej remontu zabytkowej kamienicy. Zleceniodawca nie odebrał prac budowlanych i nie zapłacił wynagrodzenia, gdyż jego zdaniem prace wykonano w sposób rażąco sprzeczny z zasadami sztuki budowlanej. Powołana w sprawie biegła w swojej opinii stwierdziła, że prace zostały wykonane prawidłowo, a sąd opierając się na tej podstawie nakazał zapłacić na rzecz firmy budowlanej wysokie wynagrodzenie. Jednakże
po uprawomocnieniu się wyroku, ujawniły się poważne wady wykonanych prac – wiążące się m.in. z interwencją nadzoru budowlanego.

Zleceniodawca prac wystąpił zatem przeciwko biegłej o odszkodowanie na podstawie art. 415 kodeksu cywilnego.

Sąd Apelacyjny w Katowicach takie odszkodowanie od biegłej zasądził, wskazując, iż:

Biegły ponosi indywidualną odpowiedzialność za konkretną opinię na podstawie art. 233 kodeksu karnego (§ 4. Kto, jako biegły, rzeczoznawca lub tłumacz, przedstawia fałszywą opinię, ekspertyzę lub tłumaczenie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10).
Sąd cywilny samodzielnie może ustalić winę biegłego i nie potrzeba do tego wyroku w sprawie karnej.
Przypisanie biegłemu winy w zamiarze ewentualnym powoduje, że okres przedawnienia wynosi 20 lat.

Limit odszkodowania w przypadku nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2019 r. III PK 150/18

Sprawa dotyczyła powództwa przeciwko byłemu pracodawcy (spółce z o.o.) o odszkodowanie w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę, która przewidywała wydłużony w stosunku do ustawowego okres wypowiedzenia. Pracownik domagał się zapłaty odszkodowania za cały, wydłużony, okres wypowiedzenia.

Zgodnie z kodeksem pracy odszkodowanie za nieuzasadnione lub niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej niż za okres wypowiedzenia.

W ocenie Sądu umowne wydłużenie okresu wypowiedzenia nie oznacza jednoczesnego przyznania pracownikowi prawa do odszkodowania za okres dłuższy niż 3 miesiące, a przewidziane w kodeksie pracy stwierdzenie, iż odszkodowanie przysługuje w wysokości nie niższej niż za okres wypowiedzenia, nie znajduje zastosowania do umownego wydłużenia okresów wypowiedzenia. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, odszkodowanie przysługuje w wysokości odpowiadającej ustawowemu okresowi wypowiedzenia, który miałby do danego pracownika zastosowanie z uwagi na jego staż pracy.

Pomoc w znalezieniu zatrudnienia nie powoduje zwolnienia z obowiązku wypłaty odprawy

Wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 4 lipca 2019 r. sygn. akt VIII Pa 70/19

Pracownica domagała się zasądzenia od pracodawcy odprawy (z tytułu tzw. zwolnień grupowych) w związku z rozwiązaniem z nią stosunku pracy na mocy porozumienia stron w związku z likwidacją zakładu pracy. Pracodawca odmówił spełnienia świadczenia, wskazując, że pomógł byłej pracownicy znaleźć nową pracę.

Sąd I instancji oddalił powództwo, w związku z czym Powódka wniosła apelację, która została przez Sąd Okręgowy w Gliwicach uwzględniona.

Sąd Okręgowy wskazał, iż zawarcie porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę,
z przeświadczeniem o zagwarantowaniu pracy u innego pracodawcy, miało drugorzędne znaczenie. Powódka zawarła z Pozwanym porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę, ponieważ utrata pracy u dotychczasowego pracodawcy była nieunikniona. Dlatego też pomoc pracodawcy w znalezieniu nowej pracy nie zwalnia go z obowiązku wypłaty odprawy pieniężnej. Odprawa pieniężna przysługuje w związku z rozwiązaniem umowy o pracę z przyczyn niezależnych od pracownika, a fakt, że pracodawca pomógł pracownikowi w znalezieniu nowej pracy pozostaje w tym kontekście bez znaczenia.

Przedawnienie nadwyżki podatku VAT

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 stycznia 2020 r. sygn. akt I FSK 685/1

Spór pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym dotyczył możliwości obniżenia kwoty należnego podatku od towarów i usług w związku z przenoszeniem nadwyżki na kolejne okresy rozliczeniowe. Organ wskazał, że nadwyżka uległa przedawnieniu zgodnie z art. 70 § 1 ordynacji podatkowej.

Pogląd podatnika został jednak poparty wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Sąd podniósł, że stanowisko zajęte przez organ nie ma podstawy prawnej a ponadto, zgodnie z art. 2a ordynacji podatkowej, wątpliwości odnośnie treści przepisów prawa powinny być rozstrzygane na korzyść podatnika. Sąd wskazał, że co prawda do nadwyżki VAT stosujemy przepis o pięcioletnim przedawnieniu, jednak z przepisów ani z orzecznictwa
nie wynika, że spółka, która przenosiła na kolejne okresy rozliczeniowe swoją nadwyżkę, aż do czasu wykazania sprzedaży opodatkowanej – utraciła możliwość odliczenia podatku od towarów i usług z powodu wygaśnięcia kwoty deklarowanej do przeniesienia w związku z przedawnieniem. Sąd podniósł, że to organ podatkowy nie ma podstaw do zmiany i weryfikacji zadeklarowanej nadwyżki podatku od towarów i usług w związku z przedawnieniem.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodził się jednak Naczelny Sąd Administracyjny, który wyrokiem z dnia 14 stycznia 2020 r., sygn. akt I FSK 685/1 uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, przekazując sprawę do ponownego rozpoznania.

Naczelny Sąd Administracyjny uzasadnia swoją decyzję wskazując na to, że jeżeli po upływie terminu przedawnienia administracja skarbowa nie ma podstaw do sprawdzenia zasadności zwrotu podatku od towarów i usług, to również podatnik nie powinien mieć możliwości, by ze swojego prawa skorzystać.

Dzielenie faktur w ramach jednego zamówienia a split payment

Pismo z dnia 19 grudnia 2019 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0111-KDIB3-2.4012.646.2019.1.AZ

Mechanizm podzielonej płatności budzi wątpliwości dotyczące m.in. kwestii, czy w ramach jednej transakcji fakturowaniu podlega sprzedaż towarów wymienionych w załączniku nr 15 ustawy oraz innych, niewymienionych towarów.

Podatnik wystąpił do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji w kwestii tego, czy w powyższym przypadku można wystawić osobną fakturę na sprzedaż towarów/świadczenie usług objętych obowiązkiem split payment -zaznaczając to odpowiednio na fakturze i osobną fakturę na inne towary/usługi.

W wydanej interpretacji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że istnieje taka możliwość, przypominając jednocześnie o warunkach, kiedy istnieje obowiązek zamieszczania na fakturze adnotacji o mechanizmie podzielonej płatności- taka sytuacja ma miejsce, gdy faktura ma być wystawiona na kwotę brutto większą niż 15 tysięcy złotych lub jej równowartość, faktura dotyczy dostawy towarów i usług wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy o podatku
od towarów i usług, jest wystawiana dla podatnika.

Uwaga na faktury bez adnotacji dotyczącej mechanizmu podzielonej płatności

Pismo z dnia 18 lutego 2020 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej nr 0112-KDIL1-2.4012.664.2019.2.PG

Sprawa dotyczyła sytuacji, w której sprzedawca nie wypełnił swojego obowiązku i zaniechał umieszczenia na wystawionej fakturze adnotacji dotyczącej obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazuje, że w takiej sytuacji faktura powinna zostać przez sprzedawcę skorygowana. Zaznaczyć należy, że także nabywca może poprawić błąd wystawiając odpowiednią notę korygującą, która powinna zostać przyjęta przez sprzedawcę.

Istotną kwestią, na którą zwrócił uwagę Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej jest odpowiedzialność nabywcy – spoczywa na nim bowiem obowiązek każdorazowego sprawdzenia przedmiotu i wartości transakcji, ponieważ to nabywca odpowiada za wybór formy płatności. Jeżeli przepisy przewidują w konkretnym przypadku konieczność podzielenia płatności, to nabywca, nawet pomimo braku odpowiedniej adnotacji na fakturze, musi ten mechanizm podzielonej płatności zastosować.

Korekta faktury bądź wystawienie noty przez nabywcę może uratować podatnika przed sankcjami przewidzianymi w ustawie o podatku od towarów i usług. Sankcje dotyczą zarówno sprzedawcy, jak i nabywcy, który dokona płatności bez uwzględnienia konieczności jej podzielenia.

Umowa deweloperska a podatek od sprzedaży mieszkania

Pismo z dnia 30 grudnia 2019 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0115-KDIT2-1.4011.448.2019.2.JG

Wnioskodawca zwrócił się do organu podatkowego z pytaniem, czy może skorzystać z ulgi mieszkaniowej na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie ze wskazanym przepisem w ówczesnym brzmieniu, dla zwolnienia z podatku, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości, uzyskany przychód należy przeznaczyć na realizację tzw. własnych celów mieszkaniowych.

Wnioskodawcy przypadł udział 8/48 w prawie własności lokalu po zmarłej spadkodawczyni. Całość kwoty uzyskanej z podziału ceny sprzedaży tego lokalu, dokonanej w dniu 30 sierpnia 2016 r., wpłacił on na konto dewelopera – jako zaliczkę oraz wkład własny na zakup mieszkania. Następnie podpisał umowę deweloperską, która przewidywała maksymalny termin przeniesienia własności na dzień 31 grudnia 2018 r. Termin nie został dochowany i jako ostateczną datę ustalono 2 października 2019 r. Tym samym do podpisania umowy przenoszącej własność upłynął okres przekraczający 2 lata od dnia zbycia nieruchomości.

W ocenie organu stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przysługującego mu zwolnienia z podatku dochodowego po sprzedaży mieszkania jest nieprawidłowe.

Dochody ze sprzedaży mieszkania po upływie pięciu lat od jego nabycia są zwolnione z podatku dochodowego. Dla zwolnienia z podatku, nie później niż w okresie dwóch lat (aktualnie trzech lat) od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości, uzyskany przychód należy przeznaczyć na realizację tzw. własnych celów mieszkaniowych. Zgodnie ze stanowiskiem organu podatkowego, do skorzystania ze zwolnienia nie jest wystarczające podpisanie umowy przedwstępnej ani umowy deweloperskiej, lecz należy podpisać umowę ostateczną przenoszącą prawo własności.

Dopuszczalność obciążenia pozwanego całością kosztów procesu, pomimo częściowej wygranej pacjenta

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2020 r. III CZP 30/19

Rzecznik Praw Pacjenta zwrócił się do Sądu Najwyższego z pytaniem, czy w razie częściowego uwzględnienia żądania zadośćuczynienia za naruszenie prawa pacjenta sąd może nałożyć na pozwanego lub pozwanych obowiązek zwrotu kosztów procesu w całości. Według Rzecznika zasadnym jest, by pacjent, wygrywając sprawę częściowo, nie musiał płacić kosztów procesu, ponieważ najczęściej na etapie pozwu nie jest on w stanie precyzyjnie określić rozmiaru swojej krzywdy, a w razie przedstawienia wygórowanego żądania w zakresie odszkodowania narażony jest na koszty.

Skład siedmiu sędziów nie podjął wprawdzie uchwały w przedmiotowej sprawie, jednak jasno wskazał, że sąd może obciążyć pozwanego całością kosztów, choć żądanie pacjenta nie zostało uwzględnione w całości. Każda sprawa musi być rozpatrzona indywidualnie. Nie da się wyczerpująco i jednoznaczne określić, w jakich przypadkach całością kosztów postępowania można obciążyć tylko jedną stronę. Bez względu na okoliczności sprawy, obciążenie pozwanego całością kosztów postępowania jest możliwe tylko wówczas gdy roszczenie pacjenta zostało oddalone tylko w nieznacznej części. .

Ratownik medyczny nie ma obowiązku postawienia szczegółowej diagnozy

Wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 27 lutego 2020 r. sygn. I Ca 45/20

Sprawa dotyczyła sytuacji, w której małoletnia zraniła się w palec i wezwała pogotowie ratunkowe, a wezwany na miejsce ratownik medyczny zalecił zaklejenie rany i skierował dziewczynkę do placówki leczenia zabiegowego. Ponieważ Poszkodowana miała problem ze zginaniem palca, wraz z matką udała się do Szpitala, gdzie stwierdzono, że doszło do uszkodzenia ścięgna, założono małoletniej szew i szynę oraz zastosowano leczenie antybiotykami.

Matka dziewczynki wystąpiła z powództwem i domagała się zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, wskazując, że ratownik medyczny w jej ocenie dopuścił się zaniedbań, które doprowadziły do pogorszenia sprawności ręki dziewczynki i naraziły ją na cierpienie.

Zgodnie z materiałem dowodowym zebranym w toku postępowania, stan zdrowia dziewczynki wynikał z rodzaju doznanego urazu, nie był zaś skutkiem jakiegokolwiek zaniechania ze strony ratownika medycznego.

Sąd uznał, iż zadaniem ratownika medycznego jest rozpoznanie stanu zagrażającego życiu i zdrowiu pacjenta i podjęcie stosownych działań, zaś dalsza diagnostyka należy do lekarzy, w związku z czym w przedmiotowej sprawie ratownik medyczny nie miał obowiązku rozpoznania urazu. Powództwo zostało oddalone.

III. Warto pamiętać

Brak możliwości skorzystania z instytucji „czynnego żalu” w przypadku zgłaszania informacji do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych

Ministerstwo Finansów opublikowało na swojej stronie internetowej informację, w której – odpowiadając na praktykę dotyczącą powoływania się przez zobowiązanych do zgłaszania informacji przewidzianych ustawą z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu na „czynny żal” – wskazuje, że ustawa nie przewiduje takiej instytucji, a zatem wnioski są bezprzedmiotowe.

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) jest rejestrem, zawierającym dane o beneficjentach rzeczywistych, przez których rozumiemy zgodnie z ustawą osoby sprawujące bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad spółką.

Więcej informacji na temat Rejestru można znaleźć w Biuletynie z dnia 22 listopada 2019 r.

Przypomnieć jedynie należy, że zgodnie z art. 153 ustawy – podmioty, które nie dopełniły obowiązku zgłoszenia informacji, o jakich mowa w art. 59 ustawy, w terminie w niej wskazanym, podlegają karze pieniężnej do wysokości 1 000 000 zł.

Zgodnie jednak z komunikatem Ministerstwa Finansów – termin na dokonanie zgłoszenia dla Spółek, które w dniu 13 października 2019 roku były wpisane do Krajowego Rejestru Sadowego, został wydłużony do dnia 13 lipca 2020 r.

Przewodnik po Rejestrze Beneficjentów Rzeczywistych

Izba Administracji Skarbowej w Bydgoszczy przygotowała Podręcznik Użytkownika Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych oraz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. Dokumenty dostępne są pod adresem: https://www.gov.pl/web/finanse/do-pobrania

Zwolnienie z obowiązku weryfikacji kontrahenta na tzw. białej liście

Ministerstwo Finansów wyjaśniło pojawiające się wątpliwości dotyczące obowiązku weryfikacji kontrahentów na białej liście podatników VAT. Weryfikacja rachunku, na jaki dokonywana jest płatność jest obowiązkowa w przypadkach, gdy zapłata dotyczy transakcji potwierdzonej fakturą wystawioną przez podatnika VAT zarejestrowanego jako podatnik czynny, a płatność przekracza kwotę 15.000 zł. Jeśli zatem płatność jest dokonywana na rzecz podatnika zwolnionego z VAT, bądź nie przekracza kwoty 15.000 zł – nie jest konieczne sprawdzanie rachunku kontrahenta na tzw. białej liście.

Wątpliwości dotyczyły również możliwości wystawienia faktury bądź paragonu z numerem NIP – jeśli kontrahent nie widnieje na białej liście. Nie istnieją przepisy, które uzasadniałyby niewystawienie faktury w takiej sytuacji. Ustawodawca nie przewiduje sankcji za wystawienie faktury lub paragonu z NIP nabywcy, jaki nie figuruje w wykazie podatników VAT.

Więcej na temat tzw. białej listy podatników znajdą Państwo w poniższych Biuletynach:

Koniec listów z podsumowaniem e-składki

Wkrótce przedsiębiorcy po raz ostatni otrzymają z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych listy z podsumowaniem wpłat dokonanych w 2019 r. na indywidualny numer rachunku składkowego. Listy zawierają rozliczenie przedsiębiorców z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, informację o należnościach, jakie zostały pokryte z wpłaconych składek oraz saldo na koniec ubiegłego roku, w związku z czym przedsiębiorca może sprawdzić, czy na jego koncie występuje nadpłata bądź niedopłata.

Od przyszłego roku, informacje dotyczące rozliczenia wpłat na indywidualny rachunek składkowy będą dostępne w formie elektronicznej na Platformie Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Klauzule adaptacyjne w umowach w sprawie zamówień publicznych

Na stronie Urzędu Zamówień Publicznych pojawiła się nowa publikacja dotycząca wprowadzania klauzul przeglądowych (adaptacyjnych) do umów z zakresu zamówień publicznych.

Urząd wskazuje przykłady takich klauzul zaznaczając, iż umożliwiają one przekształcenie -adaptację treści stosunku prawnego w przypadku zmiany warunków.

Przykłady klauzul znajdziecie Państwo pod adresem: https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0029/42788/Klauzule-przegladowe.pdf

Podręcznik Inspektora Ochrony Danych

W ramach projektu „T4DATA” utworzono podręcznik, zawierający wytyczne dla Inspektora Ochrony Danych w zakresie zapewnienia zgodności z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych. Podręcznik stanowi wskazówki, nie zaś oficjalne stanowisko organu nadzorczego.

Podstawowym celem podręcznika jest zwiększenie świadomości na temat roli i statusu inspektorów ochrony danych oraz wskazanie gwarancji związanych z pełnieniem funkcji.

Podręcznik w wersji polskiej i angielskiej dostępny jest na stronie Urzędu Ochrony Danych Osobowych: https://uodo.gov.pl/pl/168/1298

Fałszywi kontrolerzy UODO

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych ostrzega przed osobami podszywającymi się pod kontrolerów z Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Należy pamiętać, iż Urząd zawiadamia pisemnie i telefonicznie o każdej planowanej kontroli, a pracownik Urzędu przed przeprowadzeniem kontroli, okazuje upoważnienie do jej przeprowadzenia. Takie upoważnienie musi zawierać:

podstawę prawną,
oznaczenie Urzędu,
imię i nazwisko kontrolera oraz numer legitymacji służbowej,
przedmiot i zakres kontroli,
oznaczenie kontrolowanego,
termin rozpoczęcia i przewidywanego zakończenia kontroli,
podpis Prezesa Urzędu,
pouczenie oraz datę i miejsce wystawienia upoważnienia.

Wzór legitymacji kontrolera został określony w rozporządzeniu Rady Ministrów z 20 marca 2019 r. w sprawie wzoru legitymacji służbowej pracownika Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Jednym z zabezpieczeń znajdujących się na każdej legitymacji kontrolerów Urzędu jest hologram.

Jeśli wiarygodność kontrolera budzi wątpliwości, można daną osobę telefonicznie zweryfikować pod numerem telefonu 22 531 04 44.

Ponieważ do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych docierają informacje o fałszywych kontrolerach, zaleca się zachować ostrożność, analizować przychodzącą z Urzędu korespondencję oraz sprawdzać okazywane przez kontrolerów upoważnienia.

Przetwarzanie danych osobowych pracownika możliwe jest tylko w zakresie niezbędnym do przyznania świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych

Przyznanie świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz wysokość tych świadczeń zależą spełnienia kryteriów socjalnych. W celu ustalenia, czy pracownikowi przysługuje świadczenie z Funduszu konieczne jest przetwarzanie danych osobowych pracownika oraz członków jego rodziny, z którymi prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Przetwarzanie danych jest możliwe wyłącznie w zakresie niezbędnym do realizacji tego celu, zgodnie z zasadą minimalizacji danych oraz przez okres niezbędny do przyznania świadczeń
czy dochodzenia praw lub roszczeń.

Pracownik przekazuje niezbędne dane w formie oświadczenia, a ich potwierdzenie może nastąpić na podstawie zaświadczeń o sytuacji życiowej. Pracodawca nie ma prawa do przechowywania dokumentów, potwierdzających spełnienie kryteriów, takich jak np. PIT współmałżonka. Może jedynie uzyskać wgląd do tych dokumentów.

Przypominamy, że obowiązkiem pracodawcy jest przegląd danych osobowych co najmniej raz w roku i usuwanie danych, których przechowywanie przestało być niezbędne.

Jeśli pracodawca objęty jest wymogiem archiwizacji wytworzonej dokumentacji, dokumenty niezbędne do realizacji celów zakładowego funduszu świadczeń socjalnych będą musiały być przechowywane przez wymagany okres czasu.

Używanie imiennego adresu e-mail byłego pracownika dopuszczalne w przypadku realizacji prawnie uzasadnionego interesu pracodawcy

Urząd Ochrony Danych Osobowych odniósł się do kwestii możliwości wykorzystywania imiennego adresu e-mail byłego pracownika przez pracodawcę. Przetwarzanie tzw. „danych zwykłych” zawartych w imiennym adresie e-mail jest dopuszczalne wyłącznie wówczas, gdy spełnione są przesłanki przewidziane ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych. Podstawę przetwarzania danych byłego pracownika może stanowić realizacja prawnie uzasadnionego interesu administratora, tj. byłego pracodawcy, a przetwarzanie danych osobowych może odbywać się wyłącznie w konkretnym, wyraźnym i prawnie uzasadnionym celu, w możliwie najmniejszym zakresie.

Jeśli były pracownik odpowiadał za kontakt z kontrahentami, wykorzystywanie
przez pracodawcę jego adresu mailowego jest uzasadnione. W interesie pracodawcy pozostaje, by nie stracić możliwości nawiązania kontaktu z kontrahentami. Można w tym celu m.in. ustawić automatyczną odpowiedź do klientów ze wskazaniem adresu e-mail osoby do kontaktu w następstwie byłego pracownika. Należy pamiętać, że przetwarzanie danych osobowych byłego pracownika jest dopuszczalne, gdy prawnie uzasadniony interes pracodawcy ma charakter nadrzędny wobec interesu i praw tego pracownika.

Przetwarzanie danych osobowych przez organizacje pożytku publicznego, którym przekazaliśmy 1% podatku

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych zwraca uwagę podatnikom na podstawy prawne, które umożliwiają organizacjom pożytku publicznego przetwarzanie ich danych.

Składając roczne rozliczenie podatnik ma możliwość wyrażenia zgody na przekazanie takim organizacjom swoich danych osobowych w postaci imienia nazwiska i przekazanej kwoty. Dodatkowo, na podstawie zgody podatnika mogą zostać przekazane jego dane kontaktowe, takie jak numer telefonu czy adres mailowy.

Dane osobowe są przekazywane organizacjom przez naczelników urzędów skarbowych na podstawie art. 45c ust. 5 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Organizacje Pożytku Publicznego stają się administratorami danych i mogą je przetwarzać zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. f RODO – przykładowo aby podziękować za przekazanie 1% podatku.

Status administratora danych nakłada na organizacje obowiązki przewidziane w Ogólnym rozporządzeniu o ochronie danych osobowych (RODO) takie jak obowiązek poinformowania podatnika o powyższym, o przetwarzaniu jego danych przez organizację i o przysługujących mu z tego tytułu prawach.

Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych podkreśla, że przetwarzać dane może tylko wskazana w rozliczeniu podatkowym organizacja. Organizacje pożytku publicznego nie mogą też przekazywać danych darczyńców osobom, na rzecz których została dokonana wpłata. Taka sytuacja jest możliwa jedynie w przypadku uzyskania przez organizację dodatkowej zgody.

4-cyfrowy kod dostępu do e-recepty może być podawany telefonicznie tylko
w wyjątkowych sytuacjach

Co do zasady 4-cyfrowy kod dostępu do e-recepty przekazywany jest pacjentowi w formie e-mail bądź SMS, na dane wskazane w systemie informacji o ochronie zdrowia. Jeśli pacjent nie wskaże takich danych, wówczas może otrzymać wydruk e-recepty wraz z kodem. Zgodnie ze stanowiskiem Urzędu Ochrony Danych Osobowych, w wyjątkowych sytuacjach dopuszczalne jest przekazywanie kodu telefonicznie.

Z uwagi na ochronę danych osobowych – istotna jest jednak właściwa weryfikacja pacjenta, by nie doprowadzić do udostępnienia informacji osobie nieuprawnionej. W przypadku wątpliwości co do tożsamości pacjenta, należy odmówić udzielenia informacji.

Pełną informację można znaleźć na stronie: https://uodo.gov.pl/pl/138/1361

Nowy portal dotyczący badań klinicznych

Agencja Badań Medycznych we współpracy z partnerami stworzyła nowy portal dotyczący badań klinicznych. Portal jest dostępny pod adresem https://pacjentwbadaniach.abm.gov.pl/

Portal zawiera informacje zarówno dla pacjenta, jak i dla lekarza dotyczące bazy prowadzonych badań, ich specyfiki, jednostek które je prowadzą.

Badania kliniczne to badania, w których testuje się nowe leki, kuracje, procedury diagnostyczne. Autorzy portalu zwracają również uwagę na wiele szczegółowych kwestii dotyczących bezpieczeństwa pacjenta, ubezpieczenia, zasad prowadzenia badań. Pacjenci znajdą na stronie odpowiedzi na wiele istotnych pytań a lekarze będą mieli pod ręką bazę informacji, która może stać się przydatna również w leczeniu ich pacjentów.

Lex Uber

Przypominamy, że od dnia 1 stycznia 2020 r. wprowadzony został nowy rodzaj działalności gospodarczej – działalność w zakresie pośrednictwa przy przewozie osób. Do podjęcia i wykonywania transportu drogowego w tym zakresie konieczne jest uzyskanie odpowiedniej licencji. Do wymogów jej uzyskania należą:

posiadanie zaświadczenia o niekaralności,
sytuacja finansowa, która zapewni podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej – środki finansowe lub majątek w wysokości 5000 złotych,
wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) albo numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS).

Jednocześnie zlikwidowano obowiązek posiadania taksometru – może on zostać zastąpiony aplikacją w smartfonie oraz złagodzono wymogi wobec osób ubiegających się o licencję na wykonywanie przewozów samochodem osobowym – zniesiono wymóg ukończenia szkolenia w zakresie transportu drogowego taksówką oraz zdania egzaminu ze znajomości topografii miejscowości oraz przepisów prawa miejscowego.

Redakcja:
Kancelaria Radcy Prawnego FORTUNA
Nr wpisu do rejestru dzienników i czasopism: L.P. 1797