80-433 Gdańsk, ul. Zawiszy Czarnego 6/1 58 340 47 63 Email: kancelaria@fortuna-krp.pl

Biuletyn – 03.2015

  1. ZMIANY W PRZEPISACH

Rozporządzenia w sprawie wzorców umów i uchwał spółek prawa handlowego.

W dniu 14 stycznia 2015 r. wydane zostały rozporządzenia określające wzory umów i uchwał wykorzystywanych w działalności spółek jawnych, komandytowych i z ograniczoną odpowiedzialnością; tj.:

  • rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wzorców dotyczących spółki jawnej udostępnionych w systemie teleinformatycznym (Dz. U. z 2015 r., poz. 68);
  • rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wzorców dotyczących spółki komandytowej udostępnionych w systemie teleinformatycznym (Dz. U. z 2015 r., poz. 70);
  • rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wzorców dotyczących spółki z ograniczoną odpowiedzialnością udostępnionych w systemie teleinformatycznym (Dz. U. z 2015 r., poz. 69).

Zmiany mają na celu uproszczenie i przyspieszenie działalności spółek poprzez wprowadzenie ujednoliconych wzorców umów i uchwał zawieranych i podejmowanych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Rozporządzenia weszły w życie 15 stycznia 2015 r., z wyjątkiem niektórych przepisów, które wejdą w życie z dniem 1 kwietnia 2016 r., określających wzory uchwał zmieniających umowy spółki, wzory uchwał o rozwiązaniu spółek, jak również wzory umów o przeniesieniu praw i obowiązków w spółkach.

Nowe regulacje odnoszące się do procedury „jednego okienka”

Wraz z wejściem w życie w dniu 1 grudnia 2014 r. ustawy z dnia 26 czerwca 2014 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw
(Dz. U. z 2014 r., poz. 1161) zaczęły obowiązywać nowe regulacje odnoszące się
do funkcjonowania spółek prawa handlowego rejestrowanych i zgłaszających zmiany
w systemie tzw. „jednego okienka”. Dotychczas, przed wprowadzeniem modyfikacji,
wraz z wnioskiem o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, przedsiębiorcy składali również
w wersji papierowej dokumenty przeznaczone do Urzędu Skarbowego, Głównego Urzędu Statystycznego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych m.in. w celu uzyskania numeru identyfikacji podatkowej NIP oraz numeru REGON.

Nowelizacja ma przyczynić się do przyspieszenia nadawania numerów NIP i REGON.

W chwili obecnej, do sądu rejestrowego składany jest jedynie wniosek o wpis do rejestru przedsiębiorców (KRS), a następnie sąd rejestrowy przekazuje dane zawarte we wniosku do Centralnego Rejestru Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników (CRP KEP) oraz krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej (REGON). Wpis w przedmiocie NIP i numeru identyfikacyjnego REGON polega na ich automatycznym zamieszczeniu w Krajowym Rejestrze Sądowym po przekazaniu tych numerów z Centralnego Rejestru Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników i z krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej. Numery NIP i REGON zostają zatem automatycznie zamieszczone w KRS, bez konieczności składania dodatkowego wniosku. Wpis ten jest wolny od opłaty i nie wymaga publikacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a podmiot, którego wpis dotyczy, otrzyma stosowne zaświadczenie z sądu rejestrowego. .

Dane wskazane we wniosku nie są weryfikowane przed nadaniem nr NIP, jednakże organy administracji mogą zastosować procedurę kontrolną. Jeżeli wniosek o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego będzie zawierał nieprawdziwe dane, naczelnik urzędu skarbowego będzie mógł po przeprowadzeniu kontroli następczej wydać decyzję o uchyleniu NIP. Informacja o wydanej decyzji administracyjnej zostanie automatycznie przekazana do Krajowego Rejestru Sądowego i ujawniona w rejestrze.

Poza danymi podstawowymi zawartymi we wniosku o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, przedsiębiorcy mają obowiązek dokonania zgłoszenia w urzędzie skarbowym tzw. danych uzupełniających na druku NIP-8, w terminie 21 dni od dnia uzyskania wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Zgłoszone dane są następnie przekazywane do rejestrów ZUS i REGON. Pomimo przewidzianego 21-dniowego terminu na dokonanie zgłoszenia, zatrudnienie pierwszego pracownika bądź powstanie stosunku prawnego uzasadniającego objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym pierwszej osoby objęte jest obowiązkiem zgłoszenia (jak powyżej – do urzędu skarbowego na druku NIP-8) już w terminie 7 dni od zajścia tego zdarzenia.

Do danych uzupełniających zalicza się m. in. wykaz kont bankowych, przewidywana liczba osób pracujących oraz dane kontaktowe jak nr telefonu, czy faksu. Szczegółowy wykaz danych uzupełniających zawiera przepis art. 42 ust. 3a ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2012 r., poz. 591 z późn. zm.), przepis art. 5 ust. 2b pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2012 r., poz. 1314 z późn. zm.) oraz przepis art. 43 ust. 5b pkt 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1442 z późn. zm.).

Ograniczenie w Krajowym Rejestrze Sądowym liczby  pozycji przedmiotów działalności

Opisywana powyżej nowelizacja ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym wprowadziła także ograniczenie liczby wskazywanych we wniosku pozycji w zakresie przedmiotu działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 40 pkt 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1203 z późn. zm.) przedmiot działalności gospodarczej według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) nie może zawierać więcej niż 10 pozycji. W poprzednim stanie prawnym nie istniało ograniczenie w tym zakresie. Przedsiębiorcy w celu uniknięcia dokonywania zmian w rejestrze, we wpisie do Krajowego Rejestru Sądowego wskazywali różne działalności, którymi w późniejszym okresie mogliby się zajmować. Zmiana ma doprowadzić
do wykazywania rzeczywistego przedmiotu działalności danego przedsiębiorcy, mając
na uwadze zasadę prawdziwości danych zawartych w rejestrze.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy nowelizującej podmioty wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego mają obowiązek zgłosić zmianę w zakresie przedmiotu działalności w celu dostosowania wpisu do powyższego wymogu (maksymalnej liczby pozycji PKD), przy pierwszym wniosku o zmianę danych w Rejestrze, nie później niż w terminie 5 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Jeżeli przedmiot działalności wynika z umowy spółki, aktu założycielskiego lub statutu, zgłoszenie nie wymaga ich zmiany. Pięcioletni okres przejściowy upłynie 1 grudnia 2019 r.

  1. Prawo podatkowe

Pierwsze nieprawomocne orzeczenia dotyczące pełnego odliczania VAT od nabycia i kosztów eksploatacji samochodów osobowych

Od dnia 1 kwietnia 2014 r. obowiązują nowe zasady obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do pojazdów samochodowych wykorzystywanych w działalności gospodarczej. Obecnie obowiązujące przepisy umożliwiają podatnikowi pełne odliczenie VAT od nabycia i kosztów eksploatacji samochodów osobowych, jedynie
gdy spełnione są kumulatywnie dwa warunki. Po pierwsze, podatnik winien wykazać, że sposób wykorzystywania pojazdu przez podatnika wyklucza jego użycie do celów prywatnych. Po drugie, okoliczność, iż auto wykluczone jest z użytku prywatnego, musi zostać potwierdzona prowadzoną przez podatnika dla tego pojazdu ewidencją przebiegu pojazdu.

Na kanwie obecnie obowiązującego stanu prawnego (w oparciu o art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a 
w zw. z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
[Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.]) zapadły pierwsze orzeczenia Wojewódzkich Sądów Administracyjnych. W nieprawomocnym wyroku z dnia 20 stycznia 2015 r., sygn. akt I SA/Kr 1834/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził, iż parkowanie samochodu służbowego przy miejscu zamieszkania pracownika nie skutkuje bezwzględnym wykluczeniem pełnego odliczania VAT przez pracodawcę – jak to sugerowały organy fiskalne. W każdym bowiem przypadku należy uwzględnić rodzaj prowadzonej działalności oraz specyfikę zadań pracownika.

Sąd orzekający dopuścił możliwość parkowania samochodu w pobliżu miejsca zamieszkania pracownika (współpracownika), jednakże tylko i wyłącznie, gdy takie miejsce parkowania samochodu uzasadnione jest specyfiką prowadzonej działalności, np. koniecznością stałej mobilności i stałej dostępności pracowników w z góry niemożliwych do przewidzenia godzinach czy nawet dniach (praca oparta na dyżurach alarmowych).

Wskazano jednak nadto, że „określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej
i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów”.
Jako przykład podano, iż można tego dokonać za pomocą stosownych zapisów w umowach łączących podatnika z osobą korzystającą z samochodu, czy też poprzez wprowadzenie  zarządzeń, regulaminów wraz z podjęciem dodatkowych działań zabezpieczających ich wykonanie. Z zapisów takich aktów wynikać powinno, że osoba korzystająca nie może wykorzystywać samochodów do celów prywatnych np. pod zagrożeniem obciążeniem karami umownymi, rozwiązaniem umowy łączącej strony. Konieczne jest także uregulowanie obowiązku prowadzenia ewidencji użytkowania pojazdu. Zalecanym jest wprowadzenie kontroli zarówno okresowej dotyczącej przebiegu licznika,
jak i w czasie rzeczywistym np. za pomocą nadajnika GPS.

Z kolei, w nieprawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 3 lutego 2015 r., sygn. akt I SA/Rz 1073/14 wskazano, iż zapisy w ewidencji przebiegu pojazdów powinny być dokonywane w sposób niebudzący żadnych wątpliwości,
czy spełniony został warunek „wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie
do działalności gospodarczej podatnika”
oraz, że wykluczone było jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Wpisy powinny zatem zawierać dokładny opis trasy, jaką przebył samochód, ze wskazaniem miejsc postojów (np. hurtownia, poczta, siedziba kontrahenta itp.), jak również liczbę kilometrów przejechanych, punkt startu i cel podróży. Nieprawidłowym, zbyt ogólnikowym, byłby zapis, że w danym dniu samochód przejechał od miasta X do miasta Y określoną liczbę kilometrów bez wskazania, jaki był rzeczywisty i konkretny cel podróży, przystanki na trasie itd. Istotą prowadzonej ewidencji jest bowiem wykazanie, że dokonany użytek samochodu związany był wyłącznie z prowadzoną działalnością. W omawianym orzeczeniu podkreślono, iż „w każdym konkretnym przypadku należy badać wpis, aby zweryfikować czy taki użytek był bezpośrednio powiązany z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika, a jednocześnie wykluczał wykorzystanie auta dla celów prywatnych”

Zwolnienia z podatku od nieruchomości i podatku od środków transpor-towych – nowy akt wykonawczy

W dniu 17 lutego 2015 roku weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 09 stycznia 2015 r. w sprawie warunków udzielania zwolnień z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych, stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną, pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego, pomoc na infrastrukturę sportową i wielofunkcyjną infrastrukturę rekreacyjną oraz pomoc na infrastrukturę lokalną (Dz.U.2015.174). Rozporządzenie zastąpiło Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 sierpnia 2008 r. w sprawie warunków udzielania zwolnień od podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych, stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną (Dz.U.2008.146.927 z późn. zm.), które utraciło moc obowiązującą w dniu 30 czerwca 2014 roku.

Wprowadzenie nowego aktu prawnego konieczne było z uwagi na wygaśnięcie poprzedniego, wejście w życie rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187 z 26.06.2014, str. 1) oraz ustalenie przez Radę Ministrów mapy pomocy regionalnej na lata 2014-2020.

Rozporządzenie obowiązuje do dnia 31 grudnia 2020 r.

III.           Dział procesowy

Tekst jednolity ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze

W dniu 19 lutego 2015 roku ogłoszone zostało Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 lutego 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze.

Tekst jednolity ustawy został opublikowany w Dzienniku Ustaw z 2015 roku pod pozycją 233. Ogłoszony tekst jednolity obejmuje zmiany ustawy opublikowane przed dniem 3 lutego 2015 roku.

Ogłoszenie tekstu jednolitego nie powoduje merytorycznej zmiany ustawy.

Termin do wniesienia zażalenia zachowany również w razie wniesienia bezpośrednio do sądu II-instancji

W dniu 19 lutego 2015 roku Sąd Najwyższy podjął uchwałę w składzie 7 sędziów, sygn. III CZP 100/14, dotyczącą zachowania terminu do wniesienia zażalenia. Sąd stwierdził,
że 7-dniowy termin do wniesienia zażalenia jest zachowany również wówczas, gdy skarżący wniósł je bezpośrednio do sądu II-instancji.

Uchwała wydana została na tle sprawy zawisłej przed Sądem Rejonowym w Olsztynie, który odrzucił zażalenie dłużnika na postanowienie o oddaleniu skargi na czynność komornika, wskazując, że zażalenie wpłynęło do Sądu Rejonowego po upływie terminu, natomiast w ostatnim dniu terminu wniesione zostało do sądu II-instancji.

Zażalenie na to postanowienie złożył dłużnik, zaś Sąd Okręgowy przy jego rozpoznaniu powziął wątpliwość czy zażalenie wniesione bezpośrednio do sądu II-instancji, właściwego funkcjonalnie można uznać za wniesione w przepisanym terminie ustawowym.

Sąd Najwyższy odpowiadając na wątpliwości Sądu Okręgowego wskazał, że termin do wniesienia zażalenia jest zachowany także w wypadku, gdy skarżący wniesie je bezpośrednio do Sądu II-instancji.

Brak możliwości ujawnienia w Krajowym Rejestrze Sądowym tzw. „prokury niewłaściwej”

W dniu 30 stycznia 2015 roku Sąd Najwyższy podjął uchwałę w składzie 7 sędziów, sygn. III CZP 34/14, w której stwierdził, że „Niedopuszczalny jest wpis do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym jednego prokurenta z zastrzeżeniem, że może on działać tylko łącznie z członkiem zarządu”.

Uchwała jest rezultatem pytania prawnego skierowanego przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, a spowodowanego licznymi rozbieżnościami w doktrynie oraz orzecznictwie sadów rejonowych co do możliwości ustanowienia i ujawnienia w Krajowym Rejestrze Sądowym tzw. „prokury niewłaściwej”, polegającej na ustanowieniu jednego prokurenta i zastrzeżeniu, że może on działać tylko łącznie z członkiem zarządu.

  1. PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Dokument potwierdzający spełnienie warunków udziału w postępowaniu może być sporządzony później niż w dacie składania ofert

W dniu 18 listopada 2014 roku Krajowa Izba Odwoławcza wydała wyrok, sygn. (KIO 2307/14), w którym rozstrzygała kwestię okresu, w jakim mogą być sporządzone dokumenty potwierdzające spełnienie warunków udziału w postępowaniu.

Izba podkreśliła, że warunki udziału w postępowaniu muszą być spełnione w dacie składania ofert, co nie oznacza, że również w tej dacie mają być sporządzone dokumenty potwierdzające spełnienie tych warunków.

Izba zwróciła uwagę, że oświadczenia i dokumenty składane przez wykonawcę na wezwanie zamawiającego (skierowane na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (j.t.: Dz. U. z 2013r., poz. 907))  mają potwierdzać, że wykonawca spełniał warunki udziału w postępowaniu nie później niż w dniu, w którym upłynął termin składania ofert. Stwierdziła przy tym, że powyższe wymaganie bez wątpliwości odnosi się właśnie do daty zaistnienia materialnych okoliczności (które mają być wykazane za pośrednictwem uzupełnianych oświadczeń i dokumentów), nie zaś do daty sporządzenia samych uzupełnianych dokumentów.

 

  1. Prawo pracy

Zmiana przepisów dotyczących badań lekarskich pracowników

Na podstawie Ustawy z dnia 07 listopada 2014 r. o ułatwianiu działalności gospodarczej (Dz.U.2014.1662) od dnia 01 kwietnia 2015 r. wejdzie w życie istotna zmiana przepisu art. 229 Kodeksu pracy (Dz.U.2014.1502) – dotycząca przeprowadzania wstępnych badań lekarskich pracowników.

Obecnie co do zasady każda osoba przed rozpoczęciem pracy na podstawie umowy o pracę, miała obowiązek poddać się badaniom wstępnym, na podstawie skierowania wystawionego przez nowego pracodawcę i przedstawić zaświadczenie lekarskie potwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku.

Od dnia 01 kwietnia 2015 r. nowy pracodawca nie będzie zobligowany do skierowania osoby przyjmowanej do pracy na wstępne badania lekarskie, w przypadku, gdy nawiązanie kolejnego stosunku pracy będzie miało miejsce przed upływem 30 dni od rozwiązania lub wygaśnięcie poprzedniego, a osoba ta przedstawi orzeczenie lekarskie (uzyskane na podstawie skierowania wydanego przez poprzedniego pracodawcę) stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy u byłego pracodawcy. Aby skorzystać z opisanej powyżej możliwości niewykonywania po raz kolejny wstępnych badań lekarskich, nowy pracodawca stwierdzić musi, dokonując porównania, że warunki opisane na dotychczasowym skierowaniu na badania lekarskie odpowiadają tym na aktualnym stanowisku pracy. Regulację powyższą stosuje się odpowiednio w przypadku przyjmowania do pracy osoby pozostającej jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą. Rozwiązanie to nie znajdzie zastosowania w przypadku osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych (określanych przez pracodawcę w porozumieniu z zakładową organizacją związkową lub z przedstawicielami pracowników, po zasięgnięciu opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami).

Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy

Zgodnie z projektem nowelizacji rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, poz. 332 z późn. zm.), zostaną określone jednolite wzory orzeczeń lekarskich stwierdzających brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku albo stwierdzających istnienie przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Ponadto „Załącznik nr 3a” do projektu nowelizacji stanowi wzór skierowania na badania wstępneokresowekontrolne. Należy podkreślić,  że w stosunku do aktualnie obowiązujących przepisów wprowadzone zostanie doprecyzowanie, iż „badania profilaktyczne przeprowadza się (…) w jednostce służby medycyny pracy, z którą pracodawca zawarł umowę […].”. W związku z wprowadzoną możliwością odstąpienia od przeprowadzania wstępnych badań lekarskich (art. 229 Kodeksu pracy w brzmieniu obowiązującym od dnia 01 kwietnia 2015 roku), dostosowana zostanie do nowych regulacji treść skierowania na badania lekarskie, w którym konieczne będzie uwzględnienie m.in. opisu stanowiska pracy z uwzględnieniem czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia, warunków uciążliwych,

Nowelizacja zakłada również pewne zmiany w trybie odwoławczym od wydanych orzeczeń lekarskich. Zgodnie z planowaną zmianą, wniosek  o przeprowadzenie ponownego badania lekarskiego składało się będzie za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie,
do jednego z niżej wymienionych podmiotów:

1)     wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy – właściwego ze względu na miejsce świadczenia pracy lub siedzibę jednostki organizacyjnej, w której zatrudniony jest pracownik;

2)     instytutu badawczego w dziedzinie medycyny pracy lub Uniwersyteckiego Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni – w przypadku, gdy wniosek dotyczy orzeczenia wydanego przez lekarza zatrudnionego w wojewódzkim ośrodku medycyny pracy;

3)     Centrum Naukowego Medycyny Kolejowej – w przypadku, gdy wniosek dotyczy orzeczenia wydanego osobie przyjmowanej do pracy w przedsiębiorstwie państwowym „Polskie Koleje Państwowe”.

Nowelizacja zmieni zatem podmiot przeprowadzający ponowne badanie w przypadku lekarzy zatrudnionych w wojewódzkich ośrodkach medycyny pracy.

Lekarz, za pośrednictwem którego składa się wniosek, będzie miał 7 dni na przekazanie wniosku wraz z dokumentacją medyczną do podmiotu „odwoławczego”.

Ponowne badanie lekarskie przeprowadzane byłoby w terminie 14 dni od dnia wpływu wniosku i dokumentacji do właściwego podmiotu, a nie jak dotychczas w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Po ponownym badaniu wydawane byłoby, tak jak dotychczas, ostateczne orzeczenie lekarskie.

Zmiana rozporządzenia ma wejść w życie 01 kwietnia 2015 r. Należy wskazać, iż zgodnie z treścią § 2 ust. 1 omawianego projektu „postępowania w sprawie wydania orzeczenia lekarskiego w formie zaświadczenia wszczęte, a nie zakończone przed dniem wejścia w życie […] rozporządzenia przeprowadza się na podstawie dotychczasowych przepisów.” Ponadto orzeczenia lekarskie, które zostały wydane w formie zaświadczenia przed dniem wejścia w życie nowelizacji, zachowują ważność, przez okres na jaki zostały wydane.

Projekt został skierowany do konsultacji publicznych.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 12 lutego 2015 r. dotyczący płacy minimalnej dla pracowników delegowanych za granicę

W wyroku z dnia 12 lutego 2015 r. w sprawie C-396/13 Sähköalojen ammattiliitto przeciwko Elektrobudowa Spółka Akcyjna, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej odniósł się do minimalnej płacy pracowników delegowanych.

Orzeczenie dotyczyło spółki prawa polskiego – Elektrobudowa S.A., która na podstawie prawa polskiego zawarła umowy o pracę ze 186 pracownikami, następnie oddelegowując ich do fińskiego oddziału. Spółka nie przyznała pracownikom minimalnego wynagrodzenia,
które byłoby im należne na mocy fińskich układów zbiorowych stosowanych powszechnie w elektryfikacji.

W omawianym wyroku Trybunał dokonał analizy poszczególnych składników wynagrodzenia pracowników delegowanych oceniając, czy podlegają one wliczeniu do płacy minimalnej,
czy też nie. W orzeczeniu odniesiono się do przepisów obowiązujących w kraju, do którego delegowano pracowników– w tym stanie faktycznym w Finlandii. W uzasadnieniu wyroku Trybunał wskazał, że z Dyrektywy 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
16 grudnia 1996 r. dotyczącej delegowania pracowników w ramach świadczenia usług
(Dz.U. 1997, L 18, s. 1, i sprostowania Dz.U. 2007, L 301, s. 28, i L 310, s. 22) wyraźnie wynika,
że należy w pierwszej kolejności zbadać, czy w kraju, do którego delegowani są pracownicy, obowiązują układy zbiorowe, a następnie – czy są one wiążące i przejrzyste. Jeżeli tak, należy stosować ich zapisy dla ustalenia płacy minimalnej.

Trybunał wskazał również, że stała dieta, wypłacana nie jako zwrot wydatków, a jako rekompensata za niedogodności związane z oddaleniem, powinna być uznana za część płacy minimalnej na warunkach identycznych jak te, jakim podlega włączenie tej diety do płacy minimalnej wypłacanej pracownikom lokalnym w przypadku ich delegowania wewnątrz danego państwa członkowskiego. Jeżeli zatem przepisy obowiązujące w kraju przyjmującym przewidują wliczanie opisanej diety do płacy minimalnej, to zasady takie stosować należy dla pracowników tam oddelegowanych.

Odnośnie kolejnego składnika, Trybunał wskazał, że odszkodowanie za czas potrzebny na dotarcie do pracy, które jest wypłacane pracownikom, zgodnie z regulacjami prawa fińskiego, pod warunkiem, że codzienny dojazd do miejsca pracy i z powrotem zajmuje im ponad godzinę, należy uznać za część płacy minimalnej pracowników delegowanych.

Nie należy natomiast wliczać do płacy minimalnej kosztów zakwaterowania oraz bonów na posiłki w kraju delegacji, które pokrywa pracodawca i których nie żąda zwrotu od pracowników.

Minimalny dodatek wakacyjny, jaki musi być przyznany pracownikowi za minimalny wymiar płatnych urlopów wypoczynkowych, odpowiadać musi płacy minimalnej, do jakiej pracownik ten ma prawo w okresie odniesienia.

Podsumowując, w przypadku pracowników delegowanych, kwestie dotyczące minimalnego wynagrodzenia tychże pracowników rozpatrywać należy z uwzględnieniem przepisów państwa członkowskiego przyjmującego.

  1. Prawo Budowlane

Trwają prace nad nowelizacją ustawy – Prawo budowlane

W dniu 20 lutego 2015 roku Sejm uchwalił nowelizację ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r., poz. 1409 z późn. zm.). Ustawa została przekazana do podpisu Prezydentowi. Opracowany został szereg rozwiązań, mających na celu uproszczenie
i przyspieszenie procesu budowlanego.

Jedną z najważniejszych zmian jest zniesienie wymogu uzyskiwania pozwolenia na budowę lub przebudowę domu jednorodzinnego, o ile obszar oddziaływania budynku nie wykracza
poza granice działki, na której się znajduje. Dotyczyć to będzie budynków, które nie będą uciążliwe dla nieruchomości sąsiednich. Zamiast obecnie wymaganego pozwolenia na budowę, inwestycja będzie mogła być przeprowadzona po dokonaniu jej zgłoszenia. Natomiast starosta
w ciągu 30 dni od zgłoszenia będzie mógł zgłosić sprzeciw w drodze decyzji administracyjnej. Brak wniesienia sprzeciwu w tym terminie będzie uprawniał inwestora do przystąpienia do wykonywania robót budowlanych. Inwestor przystąpi do robót bez konieczności zgłoszenia nadzorowi budowlanemu planowanego terminu rozpoczęcia robót. Zamiast dwuletniego terminu na rozpoczęcie robót budowlanych określonych w dotychczasowych przepisach, określono postępowanie w przypadku nierozpoczęcia wykonywania robót budowlanych
przed upływem 3 lat od określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia – konieczne będzie dokonanie ponownego zgłoszenia.

Wprowadzono również szereg dalszych, szczegółowych zwolnień z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, jak również na wykonywanie robót budowlanych

Ponad powyższe, nowelizacja znosi obowiązek załączania do projektu budowlanego oświadczeń o zapewnieniu energii, wody, ciepła i gazu oraz o warunkach przyłączenia do sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych, elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych, jak również oświadczeń właściwego zarządcy drogi o możliwości dostępu do gminnych i powiatowych dróg publicznych.

Projekt ustawy przewiduje rozszerzenie katalogu obiektów oddawanych do użytku na podstawie zawiadomienia o zakończeniu budowy, bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na użytkowanie. Do takich obiektów zaliczono m.in. parkingi, hangary, wiaty, rowy melioracyjne czy myjnie samochodowe.

Nowym rozwiązaniem jest również wprowadzenie możliwości wystąpienia z wnioskiem o umorzenie lub rozłożenie na raty opłaty legalizacyjnej za dokonanie samowoli budowlanej.

Ustawa oczekuje na podpis Prezydenta.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego – ogrodzenie działki zabudowanej jest jedynie urządzeniem budowlanym

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w wyroku z dnia 29 stycznia 2015 r., sygn. II SA/Ke 1056/14, orzekł, że ogrodzenie usytuowane na działce zabudowanej nie stanowi obiektu budowlanego.

Rozstrzygnięcie dotyczyło sytuacji, w której po zgłoszeniu zamiaru przeprowadzenia robót budowlanych polegających na wykonaniu ogrodzenia działki zabudowanej, starosta nałożył na inwestora obowiązek przedłożenia uzgodnienia lokalizacji projektowanego ogrodzenia z właściwym zarządcą drogi, jako że ogrodzenie miało być usytuowane w odległości mniejszej niż 6 m od krawędzi jezdni drogi gminnej. Inwestor odmówił wykonania tego zobowiązania, co w konsekwencji doprowadziło do wniesienia sprzeciwu przez starostę wobec zgłoszenia zamiaru wykonania wskazanych robót budowlanych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł, że decyzja starosty narusza przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. Z 2013 r., poz. 1409 z późn. zm.). Sąd, powołując się na stanowisko judykatury, podkreślił, że ogrodzenie działki zabudowanej jest urządzeniem budowlanym, zaś niezabudowanej – obiektem budowlanym. Skoro zatem ogrodzenie nie jest obiektem budowlanym w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane, nie można stosować do niego przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 260 z późn. zm.), dotyczących uprzedniej zgody zarządcy drogi na usytuowanie obiektu budowlanego.

Wyrok nie jest prawomocny.

VII.        Prawo Administracyjne

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

Z dniem 1 lutego 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r.,
poz. 87). Nowe regulacje dotyczą zarówno gmin, jak również właścicieli nieruchomości.

Do najważniejszych zmian należy wprowadzenie mechanizmu ustalania maksymalnych stawek za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Opłaty będą zależne  od wysokości przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na jedną osobę ogółem, publikowanego w Monitorze Polskim przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Zgodnie z art. 6k ust. 3 ustawy,
rada gminy może ustalić obowiązek zapłaty dwukrotności maksymalnej stawki, jeżeli odpady komunalne nie będą zbierane i odbierane w sposób selektywny. Natomiast zgodnie z art. 6k
ust. 4 ustawy, rada gminy w drodze uchwały będzie mogła zwolnić w całości lub w części
z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli zamieszkiwanych nieruchomości, w części dotyczącej gospodarstw domowych, w których dochód nie przekracza kwoty uprawniającej do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

W przypadku uchwalenia przez radę gminy zmiany stawek za gospodarowanie odpadami komunalnymi, właściciele nieruchomości nie będą obowiązani do składania nowych deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami. Zgodnie z treścią przepisu art. 11 ustawy nowelizującej, dotychczasowe akty prawa miejscowego wydane na podstawie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w brzmieniu obowiązującym przed nowelizacją, zachowują moc na okres, na jaki zostały wydane, jednak nie dłużej niż przez 18 miesięcy od dnia wejścia w życie nowelizacji, tj. nie dłużej niż do 1 sierpnia 2016 r.

Nowela wprowadza także konkretyzację podmiotu odpowiedzialnego za uiszczanie opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Zgodnie z art. 2 ust. 2a ustawy, jeżeli obowiązki wskazane w ustawie mogą jednocześnie dotyczyć kilku podmiotów (właściciele, współwłaściciele, użytkownicy wieczyści, jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością), obowiązany do ich wykonania jest podmiot lub podmioty faktycznie władające nieruchomością. W takim przypadku wymienione powyżej podmioty mogą w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, wskazać podmiot obowiązany do wykonania obowiązków wynikających z ustawy.

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego – ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym niezgodna z Konstytucją

W dniu 18 grudnia 2014 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie o sygn. K 50/13, w którym orzekł, że art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2015 r., poz. 199, j.t.) w zakresie, w jakim wyłącza roszczenia właścicieli lub użytkowników wieczystych, których nieruchomości zostały przeznaczone na cel publiczny w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego obowiązującym w dniu 31 grudnia 1994 r., jeśli takie przeznaczenie zostało utrzymane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego uchwalonym pod rządem aktualnie obowiązującej ustawy, jest niezgodny z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz z zasadą sprawiedliwości społecznej wyrażoną w art. 2 Konstytucji.

Jak stanowi przepis art. 36 ust. 1 ustawy: „Jeżeli, w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą, korzystanie z nieruchomości lub jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny
z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe bądź istotnie ograniczone, właściciel
albo użytkownik wieczysty nieruchomości może, z zastrzeżeniem ust. 2, żądać od gminy:

1)     odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę albo

2)     wykupienia nieruchomości lub jej części.”

Przepis nie odnosił się zatem do właścicieli, których nieruchomości zostały przeznaczone na cel publiczny przed wejściem w życie tego przepisu, a stan ten został utrzymany w po wejściu w życie ww. przepisu. Właściciele nieruchomości znajdujący się w takiej sytuacji zostali pozbawieni możliwości dochodzenia odszkodowania za poniesioną szkodę.

Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, brak rekompensaty za przeznaczenie nieruchomości na cel publiczny narusza jedno z podstawowych praw konstytucyjnych – prawo własności, wyrażone w art. 64 ust. 2 Konstytucji („własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej”). Takie ograniczenie prawa własności nie znajduje także uzasadnienia w ochronie innych wartości konstytucyjnych.

VIII.     PRAWO TELEKOMUNIKACYJNE

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw, zmieniający Ustawę z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne

Minister Spraw Wewnętrznych opracowuje projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji oraz niektórych innych ustaw, zmieniający Ustawę z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne. Zmiany dotyczą: prowadzenia kontroli operacyjnej oraz  zasad dostępu
do danych telekomunikacyjnych i środków technicznych, które mogą być stosowane w ramach kontroli operacyjnej, a także ochrony tajemnicy zawodowej (m.in. obrończej i dziennikarskiej). Oparte są one na wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 lipca 2014 r. (sygn. akt K23/11), w którym stwierdzono brak regulacji gwarantujących niezwłoczne, komisyjne i protokolarne niszczenie materiałów, zawierających informacje objęte zakazami dowodowymi, w odniesieniu do których sąd nie uchylił tajemnicy zawodowej oraz brak regulacji gwarantujących niezależną kontrolę udostępniania danych telekomunikacyjnych uprawnionym podmiotom.

Trybunał Konstytucyjny w swoim wyroku wskazał, jakie minimalne wymagania muszą łącznie spełniać przepisy, które regulują niejawne pozyskiwanie informacji o jednostkach przez władze publiczne w demokratycznym państwie prawa.

Planowane zmiany ustawy zakładają wprowadzenie regulacji określających:

  • rodzaje przestępstw, w odniesieniu do których możliwe będzie pozyskiwanie informacji o osobach;
  • maksymalny okres prowadzenia czynności operacyjno – rozpoznawczych;
  • rodzaje środków niejawnego pozyskiwania informacji;
  • zasady postępowania z materiałami zgromadzonymi w toku czynności operacyjno-rozpoznawczych, w tym zasady ich wykorzystania.