Skip to content
  • 80-433 Gdańsk, ul. Zawiszy Czarnego 6/1
  • 58 340 47 63
  • Wyślij zapytanie
  • Dla FIRM
    i innych podmiotów
    • PRAWO BUDOWLANE
    • PRAWO ENERGETYCZNE
    • PRAWO MEDYCZNE
    • PRAWO PRACY
    • PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH
    • PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
    • WINDYKACJA NALEŻNOŚCI
  • Dla osób
    prywatnych
    • PRAWO CYWILNE
    • PRAWO PRACY
      PRACOWNIKA
  • Kadra

  • Blog
    prawniczy
  • Kontakt

Menu
  • Dla FIRM
    i innych podmiotów
    • PRAWO BUDOWLANE
    • PRAWO ENERGETYCZNE
    • PRAWO MEDYCZNE
    • PRAWO PRACY
    • PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH
    • PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
    • WINDYKACJA NALEŻNOŚCI
  • Dla osób
    prywatnych
    • PRAWO CYWILNE
    • PRAWO PRACY
      PRACOWNIKA
  • Kadra

  • Blog
    prawniczy
  • Kontakt

  • polski
Menu
  • polski
  • polski
Menu
  • polski
Dla FIRM
i innych podmiotów
Prawo budowlane
Prawo energetyczne
Prawo medyczne
Prawo spółek handlowych
Prawo zamówień publicznych
Prawo pracy
Windykacja należności
Dla osób prywatnych
Prawo cywilne
Prawo pracy pracownika
Kadra
Blog prawniczy
Kontakt

Blog prawniczy

  • Strona główna
  • Artykuły
  • Siła wyższa
  • 18 marca, 2020

Siła wyższa

covid-19

Czy koronawirus można uznać za „siłę wyższą”?

Czytając różne umowy dość często można napotkać w nich klauzulę która jest opisana „Siła wyższa”. Strony umowy opisują w niej co stanie się z realizacją umowy w sytuacji gdy wystąpi opisana „siła wyższa”. Niekiedy w umowach wyraźnie określa się na czym ta siła wyższa jest, niekiedy pozostawia się tylko takie sformułowanie.

Jak należy prawidłowo konstruować zapisy regulujące prawa i obowiązki stron w przypadku wystąpienia „siły wyższej” i jak należy korzystać z tych przepisów w sytuacji gdy takie zdarzenie miało miejsce? Czy brak takich zapisów ma znaczenie i wyklucza możliwość powoływania się na wystąpienie

Jak mówi przysłowie „diabeł tkwi w szczegółach” i twierdzenie to doskonale pasuje do tej klauzuli.

Po pierwsze należy wiedzieć, że polskie przepisy prawa nie definiują pojęcia siły wyżej. W pewnym uproszczeniu należy uznać, że siłą wyższą jest nagłe zdarzenie lub grupa takich zdarzeń, których wystąpienia nie można było przewidzieć i których skutkom nie można było zapobiec.

Nawet ta uproszczona definicja już wskazuje na szereg komplikacji i spraw które będą wymagały analizy. O ile samo zdarzenie, to że miało miejsce zazwyczaj nie jest przedmiotem sporu, to już ustalenie czy nastąpiło ono nagle i nie można było go przewidzieć wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego i wykazania swoich racji.

Dodatkowo trzeba również potrafić wykazać, że nie było się w stanie zapobiec skutkom tego zdarzenia.

Szerszą definicję zawiera niedawno wydane orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 19 listopada 2019 r. sygn. akt III APa 15/19 który w uzasadnieniu wskazuje:

„Za siłę wyższą jest uznawane wyłącznie zdarzenie charakteryzujące się trzema następującymi cechami: zewnętrznością, niemożliwością jego przewidzenia oraz niemożliwością zapobieżenia jego skutkom. Zdarzenie jest zewnętrzne wówczas, gdy następuje poza strukturą przedsiębiorstwa. Niemożliwość przewidzenia, że dane zdarzenie nastąpi, należy pojmować jako jego nadzwyczajność i nagłość. Niemożliwość zapobiegnięcia skutkom zdarzenia jest tłumaczona jako jego przemożność, a więc niezdolność do odparcia nadchodzącego niebezpieczeństwa. Za przejawy siły wyższej uznaje się katastrofalne zjawiska wywołane działaniem sił natury, np. powodzie, huragany, trzęsienia ziemi, pożary lasów. Jako siłę wyższą traktuje się także akty władzy publicznej oraz zjawiska społeczne lub polityczne o skali katastrofalnej”.

Pamiętać trzeba że kodeks cywilny (ale nie tylko) zawiera przepisy dające podstawę do zwolnienia dłużnika z odpowiedzialności za okoliczności wynikłe nie po jego stronie. Przywołać tu można chociażby art. 471 czy art. 476 kodeksu cywilnego.

Jak wskazuje się jednak w orzecznictwie Sądu Najwyższego (np. sygn. akt IV CSK 129/18)

„siła wyższa wyznacza granicę odpowiedzialności na zasadzie ryzyka. Dominuje koncepcja obiektywna siły wyższej rozumianej jako zdarzenie zewnętrzne w stosunku do ruchu przedsiębiorstwa, o charakterze nadzwyczajnym, przejawiającym się w nieznacznym stopniu prawdopodobieństwa jego wystąpienia oraz o charakterze przemożnym, polegającym na niemożności jego „opanowania” i zapobieżenia jego skutkom na istniejącym w danej chwili poziomie rozwoju wiedzy i techniki. Zwykle przejawem tak rozumianej vis maior są katastrofy żywiołowe – trzęsienia ziemi, powodzie lub huragany. Za siłę wyższą mogą być także uznane zdarzenia wywołane przez człowieka, jak działania wojenne lub gwałtowne rozruchy, a także akty władzy publicznej, którym należy się podporządkować pod groźbą sankcji.”

Należy więc ocenić co w tej sytuacji jest przyczyną a co skutkiem.

Czy chcemy opierać się na tym, że siłą wyższą jest wystąpienie zakażeń koronawirusem, czy wydanie aktu prawnego nakazuje wstrzymanie prowadzenia działalności?

Wydaje się, że lepiej tego rodzaju rozważania i analizy konkretnych przypadków pozostawić specjalistom od prawa, a samemu lepiej zająć się prowadzeniem działalności, aby przetrwać w tym trudnym okresie.

radca prawny
Andrzej Fortuna

Kategorie

  • Artykuły
  • Aktualności
Menu
  • Artykuły
  • Aktualności

Najnowsze wpisy

Biuletyn – 12.2020

biuletyn-2

Biuletyn – 11.2020

biuletyn-2

Biuletyn – 06.2020

Czytaj więcej

Biuletyn – 12.2020

I. ZMIANY W REGULACJACH OCHRONA KONSUMENCKA DLA JEDNOOSOBOWEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ  W dniu 1 stycznia 2021…
Czytaj więcej
biuletyn-2

Biuletyn – 11.2020

I. ZMIANY W REGULACJACH TRWAJĄ PRACE NAD ZMIANĄ ZASAD OPODATKOWANIA SPÓŁEK KOMANDYTOWYCH W dniu 28…
Czytaj więcej
biuletyn-2

Biuletyn – 06.2020

I. Zmiany w regulacjach Tarcza antykryzysowa 3.0 W dniu 16 maja 2020 r. weszła w…
Czytaj więcej

Biuletyn – 12.2020

I. ZMIANY W REGULACJACH OCHRONA KONSUMENCKA DLA JEDNOOSOBOWEJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ  W dniu 1 stycznia 2021 r. wejdzie w życie część przepisów ustawy z dnia 31…
Czytaj więcej >
biuletyn-2

Biuletyn – 11.2020

I. ZMIANY W REGULACJACH TRWAJĄ PRACE NAD ZMIANĄ ZASAD OPODATKOWANIA SPÓŁEK KOMANDYTOWYCH W dniu 28 października 2020 r. Sejm uchwalił zmiany dotyczące ustawy o zmianie…
Czytaj więcej >
biuletyn-2

Biuletyn – 06.2020

I. Zmiany w regulacjach Tarcza antykryzysowa 3.0 W dniu 16 maja 2020 r. weszła w życie ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie…
Czytaj więcej >

Biuletyn – 04.2020

Zapraszamy do zapoznania się z nowym Biuletynem opracowanym przez naszych prawników – Biuletyn z 27.04.2020 r. I. Zmiany w regulacjach Termin rozliczenia PIT za 2019…
Czytaj więcej >
prawo ksiega

NOWE ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE DOKUMENTACJI MEDYCZNEJ

Informujemy, w dniu 15 kwietnia 2020 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów…
Czytaj więcej >

KORONAWIRUS – UMOWNE KLAUZULE WALORYZACYJNE ORAZ WALORYZACJA SĄDOWA W NOWEJ RZECZYWISTOŚCI GOSPODARCZEJ

Obecna sytuacja związana z wprowadzeniem stanu epidemii, wysiłki Skarbu Państwa jak i obywateli aby sprostać rzeczywistości i zahamować liczbę zachorowań, stanową ogromne wyzwanie dla budżetu…
Czytaj więcej >
FORTUNA - Kancelaria Prawna Fortuna

FORTUNA KRP
80-433 Gdańsk
ul. Zawiszy Czarnego 6/1

  • tel.: 58 340 47 63
  • e-mail: kancelaria@fortuna-krp.pl
Dla firm i innych podmiotów
Dla osób prywatnych
Kadra
Kontakt
  • Dla firm i innych podmiotów
  • Dla osób prywatnych
  • Kadra
  • Kontakt
Menu
  • Dla firm i innych podmiotów
  • Dla osób prywatnych
  • Kadra
  • Kontakt
  • Kancelaria Prawna
  • Rekomendacje
  • Kariera
  • Porady on-line
Menu
  • Kancelaria Prawna
  • Rekomendacje
  • Kariera
  • Porady on-line
  • Linki
  • Ochrona danych osobowych
  • Regulamin
Menu
  • Linki
  • Ochrona danych osobowych
  • Regulamin
Kontynuując przeglądanie witryny, wyrażasz zgodę na używanie przez nas plików cookie. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności. Akceptuję
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled

Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.

Non-necessary

Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.