Ochrona przedemerytalna to prawo pracownika i obowiązek, ale i obciążenie dla pracodawcy. Niestety, nie zawsze można się jej domagać. Szczegóły reguluje Kodeks pracy.
Pracowałem jako ochroniarz na umowę o pracę na czas określony do 31.12.2020. Mam 62 lata. Brakuje mi 2,5 roku do emerytury. Pracodawca uznał, iż nie przedłuży mi umowy, bo… nie. Czy Kodeks pracy chroni takie osoby jak ja?
Na pytanie odpowiada Andrzej Fortuna – radca prawny z kancelarii Radcy Prawnego Fortuna.
Zagadnienie ochrony pracowników w wieku przedemerytalnym zostało uregulowane w art. 39 Kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia pracownikowi uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Z wyraźnego brzmienia przepisu wynika, że wprowadzony zakaz odnosi się jedynie do wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę.
Tymczasem czytelnikowi umowy o pracę nie wypowiedziano. Umowa rozwiązała się z upływem czasu, na jaki została zawarta. Jest to całkowicie odrębny od wypowiedzenia tryb rozwiązania umowy o pracę, niewiążący się z koniecznością podejmowania przez strony dodatkowych czynności. Tym samym, sytuacja opisana przez czytelnika nie podlega ochronie przedemerytalnej. Strony przed zawarciem umowy określiły czas jej obowiązywania i pracownik już wówczas zaakceptował fakt automatycznego rozwiązania umowy przed osiągnięciem wieku emerytalnego.
Na marginesie należy zauważyć, że ochrona przedemerytalna nie obowiązuje również w razie rozwiązania umowy przez pracodawcę bez wypowiedzenia, nie zakazuje również rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Przepis art. 39 Kodeksu pracy wyraźnie bowiem mówi o wypowiedzeniu stosunku pracy przez pracodawcę.
Oczywiście, należy mieć na uwadze, że przedemerytalna ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę nie jest absolutna – nie stosuje się jej w razie uzyskania przez pracownika prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy (art. 40 Kodeksu pracy) czy też w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.
Natomiast ważne jest to, iż omawiany przepis art. 39 Kodeksu pracy chroni nie tylko przed definitywnym rozwiązaniem umowy o pracę, ale także przed wypowiedzeniem zmieniającym. Również ono jest co do zasady niedopuszczalne w okresie przedemerytalnym – choć tutaj ochrona jest mniejsza. Na przykład, zgodnie z art. 43 Kodeksu pracy możliwe jest wypowiedzenie warunków pracy i płacy w sytuacji, gdy zmieniają się zasady wynagradzania dotyczące ogółu pracowników należących do grupy, do jakiej należy pracownik, albo też gdy pracownik utraci zdolność wykonywania dotychczasowej pracy (co zostanie potwierdzone orzeczeniem lekarskim) albo w sposób przez siebie niezawiniony utraci uprawnienia konieczne do wykonywania tej pracy.
Czytaj więcej na:
https://praca.trojmiasto.pl/Umowa-czasowa-a-ochrona-przedemerytalna-n152699.html#tri
